XXI əsr informasiya texnologiyalarının sürətlə inkişaf etdiyi və məlumatların gündəlik həyatın ayrılmaz hissəsinə çevrildiyi bir dövrdür. Bu kontekstdə statistik informasiya xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Cəmiyyətin hərtərəfli inkişafının təmin olunması üçün mövcud proseslər barədə obyektiv və ölçülə bilən göstəricilərə əsaslanmaq zəruridir. Belə göstəricilər isə yalnız statistik analiz nəticəsində əldə oluna bilər. Statistik informasiya yalnız bir elm sahəsi deyil, həm də idarəetmə, planlaşdırma və strateji qərarların əsasını təşkil edən vasitədir
Müasir dövr informasiya əsri kimi xarakterizə olunur. Hər gün milyardlarla məlumat yaranır, paylaşılır və analiz olunur. Bu məlumatlar içərisində statistik informasiya xüsusi yer tutur. Cəmiyyətin idarə olunmasından tutmuş iqtisadiyyatın planlaşdırılmasına, elmi tədqiqatlardan tutmuş sosial proqramlara qədər bütün sahələrdə statistik məlumatlar mühüm rol oynayır. Beləliklə, statistika yalnız rəqəmlərin sadə toplusu deyil, reallığın riyazi ifadəsi və qərarların əsasını təşkil edən vasitədir.
Statistik informasiya vasitəsilə cəmiyyətin müxtəlif sahələrində baş verən proseslər haqqında obyektiv və dolğun təsəvvür formalaşdırmaq mümkündür. Məsələn, ölkənin iqtisadi inkişaf tempini təhlil etmək, inflyasiya səviyyəsini müəyyənləşdirmək və ya işsizlik göstəricilərini izləmək üçün məhz statistik məlumatlara əsaslanılır. Əgər bu məlumatlar olmasa, nə dövlət, nə özəl sektor, nə də beynəlxalq qurumlar düzgün qərarlar qəbul edə bilər.
Müasir dövlətlər əhalinin rifah halını artırmaq və resursları optimal bölüşdürmək üçün davamlı şəkildə statistik məlumatlara əsaslanır. Əhalinin sayı, yaşayış səviyyəsi, işsizlik göstəriciləri, regional inkişaf fərqləri kimi amillər dövlət proqramlarının planlaşdırılmasında və icrasında əsas göstəricilər kimi çıxış edir. Milli statistika qurumları bu məlumatları toplayaraq dövlətin qərar qəbuletmə prosesinə əsaslı dəstək göstərir.
İqtisadi göstəricilər – inflyasiya, ÜDM, ixrac və idxal həcmi, investisiya axınları – iqtisadi siyasətin formalaşdırılmasında mühüm rol oynayır. Eyni zamanda, özəl sektor və iri şirkətlər də bazar araşdırmaları, istehlakçı davranışları və məhsul strategiyalarını müəyyənləşdirmək üçün statistik metodlardan geniş istifadə edirlər. Rəqabət mühitində statistik təhlil, qərarların risk əsaslı deyil, məlumat əsaslı verilməsini təmin edir.
Statistik metodlar elm və təhsil sahəsində geniş tətbiq olunur. Elmi araşdırmalarda hipotezlərin yoxlanılması, nəticələrin qiymətləndirilməsi və ümumiləşdirilməsi statistik analizlə həyata keçirilir. Xüsusilə sosiologiya, psixologiya, iqtisadiyyat və ictimai səhiyyə sahələrində statistik məlumatlar elmi etibarlılığın təminatıdır.
Statistik məlumatlar media vasitəsilə geniş ictimaiyyətə təqdim olunur və ictimai rəyin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Bu səbəbdən statistik informasiyanın düzgün təqdimatı və şərh olunması xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Əks halda, ictimai rəydə yanlış təsəvvürlər formalaşa və populist yanaşmalar güclənə bilər.
Nəticə olaraq demək olar ki, statistik informasiya müasir dünyanın “rəqəmsal dili”dir. O, reallığı anlamağa, dəyişiklikləri izləməyə və gələcəyi planlamağa imkan verir. Bu səbəbdən statistik maarifləndirmə və informasiya mədəniyyətinin artırılması, cəmiyyətin inkişafı üçün əsas şərtlərdən biri hesab olunur.
Füzuli Rayon Statistika İdarəsinin
rəis müavini; Ceyhun Əliyev