Məşhur Məmmədov
Milli Məclisin deputatı

Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusunun keçirdiyi lokal xarakterli antiterror tədbirlərindən bir il ötür. 2023-cü il 19-20 sentyabr tarixli bu antiterror əməliyyatları ölkəmizin ərazisində separatizmə son qoydu, cəmi 23 saat 43 dəqiqə ərzində erməni separatçıları ağ bayraq qaldırmağa məcbur oldular.

Bu şanlı Zəfər Azərbaycanın dövlətçilik tarixində mühüm bir mərhələ açdı. Bunun nəticəsində Azərbaycanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə təhdid yaradan separatçı rejimə son qoyuldu. Bütün bunlar yalnız hərbi uğur deyil, həm də regionda uzun illər davam edən problemin həlli istiqamətində mühüm irəliləyiş oldu.

2023-cü ilin sentyabr ayının ortalarında Ermənistanın dəstəklədiyi separatçı qüvvələr yenidən bölgədə təxribat xarakterli addımlar atmağa başladılar. Azərbaycanın mülki əhalisini və əsgərlərini hədəf alan təxribatlar davamlı olaraq ölkəmizin təhlükəsizliyinə və suverenliyinə qarşı ciddi təhdidlər yaradırdı. Məhz buna cavab olaraq Azərbaycan Ordusu lokal xarakterli antiterror əməliyyatına başlamışdı. Əməliyyatın əsas məqsədi Qarabağda separatçılığa tamamilə son qoymaq, qeyri-qanuni silahlı birləşmələri tərksilah etmək və Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri daxilində tam suverenliyini bərpa etməkdən ibarət idi. Bununla yanaşı, Azərbaycan dövləti bölgədə yaşayan erməni əsilli vətəndaşların hüquq və təhlükəsizliyini qoruyacağını bildirdi.

Antiterror əməliyyatı son dərəcə dəqiq planlaşdırıldı və müasir texnologiyalarla təchiz edilmiş Azərbaycan Ordusu tərəfindən peşəkarcasına həyata keçirildi. Azərbaycan hərbi qüvvələri separatçıların mövqelərini məhv edərək onların infrastrukturlarını və silahlı qüvvələrini təsirsiz hala gətirdi. Bu əməliyyatın ən önəmli xüsusiyyətlərindən biri də minimum mülki itkilərlə humanitar fəlakətin qarşısının alınması idi. Nəticədə, separatçı qüvvələr tərksilah olundu və bölgədə tam nəzarət bərpa edildi. 20 sentyabrda erməni separatçıları atəşkəs tələb edərək təslim oldular. Bu faktorlar Azərbaycanın müstəqilliyi və suverenliyinin təmin edilməsində tarixi Qələbə rolunu oynayır.

Dəfələrlə Azərbaycan nümayəndələri ilə görüşdən imtina edən Qarabağın erməni icması bir günlük antiterror tədbirlərindən sonra Yevlax şəhərində görüşməyə məcbur oldular. Görüşdə separatçı rejimin ləğvi, Qarabağda yaşayan erməni sakinlərin reinteqrasiya məsələləri müzakirə edildi. Eyni zamanda, Qarabağın erməni əhalisinə Azərbaycanın təklif etdiyi reinteqrasiya şərtləri ilə tanış olmaq, regionda qalıb-qalmamaq barədə müstəqil qərar vermək imkanları yaradıldı.

Sentyabrın 28-də Qarabağın separatçı rejiminin rəhbəri Samvel Şahramanyan qondarma rejimin ləğvi ilə bağlı sənəd imzaladı. Beləliklə, Azərbaycan ərazisində qanunsuz yerləşən Ermənistan silahlı dəstələri tam şəkildə tərksilah edilərək, ölkəni tərk etdi. Qarabağda qeyri-qanuni xunta rejimi ləğv edildi, separatçıların əsas rəhbərləri həbs edildi və Azərbaycan öz dövlət suverenliyini tam təmin etdi. Azərbaycanın Zəfər tarixi Xankəndi, Xocalı, Ağdərə, Xocavənd, Əsgəranda üçrəngli dövlət bayrağımızın yüksəldilməsi, ərazi bütövlüyümüzün tam bərpası ilə yekunlaşdı. Bundan sonra, Azərbaycan hökuməti Qarabağın reinteqrasiyası istiqamətində genişmiqyaslı işlərə başladı. Burada məqsəd Qarabağda yaşayan erməni əsilli vətəndaşların Azərbaycan cəmiyyətinə inteqrasiyasını təmin etmək və bölgədə davamlı sülhə nail olmaqdır.

Azərbaycan dövləti Qarabağ ermənilərinə bir sıra təkliflər irəli sürərək, onların hüquq və təhlükəsizliyinin qorunacağını bəyan etdi, bölgədə iqtisadi və sosial layihələri sürətlə həyata keçirməyə başladı və infrastruktur yenidən quruldu. Bu proses həm də beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən müsbət qarşılandı, çünki bölgədə davamlı sülhə nail olmaq üçün bu cür addımların atılması vacib idi.

Antiterror əməliyyatları, eyni zamanda regionda və beynəlxalq səviyyədə də mühüm geosiyasi nəticələrə səbəb oldu. Azərbaycan, bölgədə güclü bir aktor kimi öz mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. Bu əməliyyatlar bir daha göstərdi ki, Azərbaycan öz suverenliyini təmin etmək və milli maraqlarını qorumaq üçün güclü iradəyə və hərbi potensiala sahibdir. Bununla yanaşı, əməliyyatlar regionda sülh və sabitlik üçün yeni imkanlar yaratdı. Ermənistan tərəfi hərbi təxribatlardan vaz keçərək, diplomatik yolla danışıqlara meyilləndi. Beynəlxalq ictimaiyyət də Azərbaycanın haqq işini dəstəkləyərək dövlətimizin ərazi bütövlüyünü tanıdı və Qarabağ probleminin sülh yolu ilə həll olunmasının vacibliyi vurğulandı.

İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə aparılan abadlıq-quruculuq işləri, infrastruktur yenilənmələri sürətlə davam etdirilir. Fəxrlə qeyd etmək istəyirəm ki, yeni inşa olunan və abituriyentlərdə böyük maraq doğuran Qarabağ Universiteti yeni dərs ilində qapılarını yüksək bal toplamış tələbələrin üzünə açdı. Hazırda ölkəmizin müxtəlif ərazilərindən olan tələbələrin sevimli məkanına çevrilən Xankəndi şəhəri tezliklə bütün Türk dünyasının aparıcı təhsil ocağına çevriləcək.

Bir sözlə, 2023-cü ilin 19-20 sentyabr tarixləri Azərbaycanın müasir tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. Qarabağın reinteqrasiyası və regionda davamlı sülhün təmin olunması istiqamətində atılan addımlar Azərbaycan dövlətçiliyinin möhkəmləndirilməsi və regionun gələcəyi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu hadisələr bir daha sübut etdi ki, Azərbaycan xalqı və dövləti öz milli maraqlarını qorumaq və sabit, təhlükəsiz gələcək qurmaq üçün hər zaman qətiyyətli addımlar atmağa hazırdır.