BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) qeyd etdiyi kimi, son bir ayda ərzaq məhsullarının qiymətləri artıb.
FAO-nun qiymət indeksi iyulda 130,1 bənd təşkil edib ki, bu da iyun ayı ilə müqayisədə 1,6 faiz çoxdur. Bu, əsasən ətin və bitki yağlarının dünya bazarında bahalaşması ilə bağlı olub.
FAO-nun qeyd etdiyi kimi, ərzaq qiymətləri indeksi 2022-ci ilin mart ayının pik qiymətindən 18,8 faiz aşağıdır, eyni zamanda, 2024-cü ilin iyul ayının pik qiymətindən 7,6 faiz yüksəkdir.
Taxıllar:
Taxılın qiymət indeksi orta hesabla 106,5 bənd təşkil edib ki, bu da iyun ayı ilə müqayisədə 0,8 faiz aşağıdır. Buğdanın və sorqunun qiymətinin aşağı düşməsi qarğıdalı və arpanın bahalaşmasını “üstələyib”. Şimal yarımkürəsində mövsümi buğda yığımı da qiymətin aşağı düşməsinə səbəb olub.
İri miqyaslı ixrac tədarükü və zəif idxal tələbi səbəbindən FAO-nun bütün növləri üzrə qiymət indeksi 1,8 faiz azalıb.
Bitki yağı:
Bitki yağının qiymət indeksinin orta dəyəri iyulda 166,8 bənd təşkil edərək son üç ilin ən yüksək səviyyəsinə çatıb. Bu, əvvəlki ayla müqayisədə 7,1 faiz çoxdur. Göstəricinin artması palma, soya və günəbaxan yağlarının kotirovkalarının artması ilə bağlıdır.
Palma yağının qiymətləri yüksək qlobal tələb və artan rəqabət şəraitində yüksəldi, soya yağı qiymətləri isə Şimali və Cənubi Amerikanın bioyanacaq sektorundan davamlı tələbat gözləntiləri ilə dəstəkləndi.
Günəbaxan yağının bahalaşması Qara dəniz regionunda ixrac tədarükünün azalması ilə bağlı olub. Raps yağı isə əksinə, Avropada bol məhsul olduğuna görə ucuzlaşıb.
Ət istehsalı
Ətin qiyməti indeksinin orta dəyəri 127,3 bənd təşkil edərək yeni maksimuma çatıb. Göstərici iyun ayı ilə müqayisədə 1,2 faiz yüksək olub. Artım mal və quzu ətinin qiymətinin artması ilə bağlıdır ki, bu da xüsusilə Çin və ABŞ-dan idxala tələbatın yüksək olması ilə bağlıdır.
Braziliyanın quş qripindən azad ölkə statusunu bərpa etməsi fonunda quş ətinin də qiyməti bir qədər artıb. Donuz ətinin maya dəyəri isə əksinə, təklifin artması səbəbindən ucuzlaşıb.
Süd məhsulları
İyulda süd məhsullarının qiymət indeksi iyun ayı ilə müqayisədə 0,1 faiz aşağı olub. 155,3 bal təşkil edib. Kərə yağının və quru südün qiymətləri ucuzlaşıb ki, bu da genişmiqyaslı ixrac tədarükü və idxal tələbinin məhdudlaşdırılmasını əks etdirir. Bununla belə, Asiya və Yaxın Şərq bazarlarında yüksək tələbat, eləcə də Avropa İttifaqında ixrac təklifinin azalması səbəbindən dünya pendirinin qiyməti artmaqda davam edib.
Şəkər
Şəkərin qiymət indeksinin orta dəyəri əvvəlki ayla müqayisədə 0,2 faiz azalaraq 103,3 bənd təşkil edib. Qiymətlərə təzyiq 2025-2026-cı illərdə, xüsusilə Braziliya, Hindistan və Taylandda dünya şəkər istehsalının bərpası ilə bağlı proqnozlara səbəb olub.