Azərbaycan Qarabağ üzərində yekun nəzarəti bərqərar etməyə doğru gedir. Bakı Qarabağ məsələsinin öz xeyrinə yekun həlli istiqamətində kəskin addım atıb. Azərbaycanın Laçın dəhlizində - 2020-ci il müharibəsindən sonra tanınmamış Dağlıq Qarabağ Respublikasından (DQR) qalanı Ermənistanla birləşdirən yeganə yolda - nəzarət-buraxılış məntəqəsinin quraşdırılması o deməkdir ki, hazırda Azərbaycan ordusu maddi-texniki təchizata tam nəzarət edir. İrəvanın buna qəzəbdən başqa heç bir etirazı yoxdur. Rusiya tərəflər arasında dialoqun zəruriliyindən danışmağa üstünlük verir ki, bu da Azərbaycanın güclü mövqeyindən çıxış edir.
Aprelin 23-də Laçın dəhlizində Azərbaycan nəzarət-buraxılış məntəqəsi yaradılıb. İndi keçid məntəqəsinin yerləşdiyi yol Ermənistanı 2020-ci ildə ikinci Qarabağ müharibəsindən sonra tanınmamış DQR-dən qalan və hələ də Bakının nəzarətində olmayan kiçik ərazi ilə Ermənistanı birləşdirən yeganə marşrutdur.

Azərbaycan hakimiyyəti isə Qarabağ məsələsini həll olunmuş hesab edir. Onların nöqteyi-nəzərindən təfərrüatları - Azərbaycan ərazisində yaşayan erməni əhalinin hüquqları məsələsini həll etmək lazımdır. Bu, Azərbaycan tərəfini 2020-ci il müharibəsində tam qələbəyə yaxınlaşdıran enerjili addımlar atmasına mane olmur.

Laçında nəzarət-buraxılış məntəqəsinin peyda olması proqnozlaşdırılan kimi İrəvanda qəzəbli şərhlərə səbəb olub. Onlar bunu tanınmamış DQR-də etnik təmizləmə aparmaq məqsədi daşıyan akt adlandırıblar. “Keçən il dekabrın 12-dən ekoloji problem səbəbilə Laçın dəhlizinin blokadasının davam etdirilməsi və uzaqgörən və əsassız səbəblərə görə nəzarət-buraxılış məntəqəsinin quraşdırılması bu planlaşdırılmış siyasətin ardıcıl həyata keçirilməsi istiqamətində növbəti addımlardır”, - Ermənistan XİN-in bəyanatında deyilir. Nazirlik qeyd edib ki, Azərbaycanın bu və əvvəlki oxşar hərəkətləri “davamlı erməni nifrət və hədələyici ritorikası” ilə birlikdə Ermənistan və Azərbaycan arasında münasibətlərin nizamlanmasına dair sənəd üzrə danışıqları pozmağa yönəlib.

Ermənistan BMT Təhlükəsizlik Şurasını “Azərbaycanın regional təhlükəsizliyə xələl gətirən hərəkətlərini açıq şəkildə qeyd etməyə” çağırıb. İrəvanın əsas iddiası 2020-ci il üçtərəfli bəyanatını imzalayanlardan biri kimi Moskvaya ünvanlanıb.

Xatırladaq ki, Rusiya sülhməramlıları Dağlıq Qarabağda yerləşdirilib və Laçın dəhlizinə məhz onlar nəzarət etməlidir.

“Biz Rusiya Federasiyasını dəhlizin qeyri-qanuni blokadasını aradan qaldırmaq və Azərbaycan qüvvələrinin Laçın dəhlizinin bütün təhlükəsizlik zonasından çıxarılmasını təmin etməklə Üçtərəfli Bəyanatın 6-cı bəndində nəzərdə tutulan öhdəliyi nəhayət yerinə yetirməyə çağırırıq”, - Ermənistan XİN-dən bildiriblər.

Xankəndi də həyəcan təbili çalır. Qondarma “DQR” lideri Arayik Arutyunyanın sözlərinə görə, mühasirədə olan Dağlıq Qarabağ üçün “taleyüklü an gəlib”. O, erməniləri Dağlıq Qarabağın yanında dayanmağa və yeni milli faciənin qarşısını almağa” çağırıb. Bundan əvvəl tanınmamış respublikanın Təhlükəsizlik Şurası bəyan etmişdi ki, Rusiya blokadanın götürülməsi və qondarma “Artsax xalqı üçün real təhlükəsizlik təminatlarının təmin edilməsi” məsələsini müzakirə etməyə başlamalıdır.

Keçid məntəqəsinin görünüşünə Qərb də reaksiya verib. ABŞ Dövlət Departamenti bildirib ki, Bakının bu addımı sülh prosesinə etimadı sarsıdır. Onlar qeyd ediblər ki, Laçın dəhlizində insanların və yüklərin hərəkəti sərbəst olmalıdır.

Dövlət Departamentinin sözçünün müavini Vedant Patel tərəfləri təxribatlardan çəkinməyə və danışıqlara qayıtmağa çağırıb. Fransa da oxşar şəkildə danışdı. Paris bildirib ki, Bakının hərəkətləri atəşkəs bəyannamələri çərçivəsində götürdüyü öhdəliklərə ziddir.

Lakin bu açıqlamalar Bakıya o qədər də təsir etmədi. Onlar öz hərəkətlərini qanuni adlandırıblar. “Azərbaycanın Ermənistanla sərhəddə nəzarət-buraxılış məntəqəsi qurmaq qərarı qanunidir və beynəlxalq hüququn bütün normalarına uyğundur. Üstəlik, Praqa və Soçi görüşlərində Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyıb. Buna əsaslanaraq, Ermənistan Azərbaycanın öz ərazisinə giriş-çıxışa nəzarət etmək hüququna hörmət etməli və onu qəbul etməlidir”, - deyə Azərbaycan XİN-dən bildirilib. Eyni zamanda, Azərbaycan Ermənistanı yoldan qanunsuz olaraq silah və sursat daşınması, eləcə də Qarabağda erməni hərbçilərinin rotasiyasını həyata keçirmək üçün istifadə etməkdə ittiham edib. Orada “etnik təmizləmə” hazırlamaq ittihamları absurd adlandırılıb.
Azadmedia.az məqaləni Kommersant.ru-dan tərcümə edib.