Alimlər müəyyən ediblər ki, zehinlilik təcrübələri aleksitimiyanın öhdəsindən daha yaxşı gəlməyə kömək edə bilər. Bu, emosiyaların tanınması, fərqləndirilməsi və ifadə edilməsində çətinliklərlə xarakterizə olunan bir vəziyyətdir. Bu təcrübə düşündüyünüzdən daha çox yayılmışdır və əhalinin təxminən 10%-nə təsir edir. Bu barədə The Conversation portalı məlumat yayıb.

Termin yunan sözlərindəndir: "a" (inkar), "leksis" (sözlər) və "thymia" (ruh, duyğular), "duyğular üçün söz çatışmazlığı" kimi tərcümə edilə bilər. Aleksitimiya aclıq, yorğunluq və ya ağrı kimi daxili vəziyyətlərin qəbulu ilə əlaqələndirilir və onun olmaması çox vaxt "alexisomia" adlanır.

Aleksitimiya müxtəlif pozğunluqları olan, o cümlədən autizm (33-66% hallarda), obsesif-kompulsiv pozğunluq, depressiya, travma sonrası stress pozğunluğu olan insanlarda müşahidə olunur. Bəzi hallarda anadangəlmə, bəzilərində travmatik hadisələr səbəbindən baş verir. Aleksitimiyası olan insanlar öz duyğularına deyil, xarici vəziyyətlərə daha çox diqqət yetirirlər. Bu, emosional vəziyyəti tənzimləməyi çətinləşdirir və həddindən artıq yüklənmə hissinə səbəb ola bilər. Məsələn, onlar yalnız baş verənlərin kontekstini təhlil etdikdən sonra öz emosiyalarından xəbərdar ola bilərlər.

Aleksitimiya xüsusilə autizmli insanlar üçün sosial qarşılıqlı əlaqəni çətinləşdirir. Üz ifadələrini və ya ünsiyyət incəliklərini şərh etməkdə çətinlik çəkirlər, bu da stress və anlaşılmazlığa səbəb ola bilər.

Tədqiqatlar göstərir ki, aleksitimiya emosiyaların qavranılmasını çətinləşdirsə də, emosional şüurun inkişafı mümkündür. Fiziki hissləri və emosional vəziyyətləri tanımağa yönəlmiş təcrübələr bu pozğunluğu olan insanlara özlərini daha yaxşı başa düşməyə kömək edə bilər.

Aleksitimiyanın təbiətini anlamaq onu yaşayan insanlarla dəstəyi və ünsiyyəti yaxşılaşdıra bilər. Alimlərin fikrincə, bu, emosional fərqlərə hörmətlə yanaşılacaq daha inklüziv cəmiyyətin yaradılması istiqamətində bir addım ola bilər.