Hər bir atəşkəs pozulması, şəhid xəbəri olduğu halda bunun qəza və ya qəsdən törədilmiş təxribat olduğunu dəqiq deyə bilmərik. Münaqişə həll olunmayanda və onun zonasında silahlı insanlar olanda, silah varsa, gec-tez atəş açacaq. Aydındır ki, İkinci Qarabağ Müharibəsindən sonra Ermənistan qeyri-mütəşəkkil və mərkəzsizləşib. Bütün səhra komandirləri, silahlı dəstələr Nikol Paşinyana tabe deyil. Təbii ki, Ermənistanda Qarabağın Bakının nəzarətində olmayan hissəsində silahlı təxribatların köməyi ilə sülh müqaviləsinin bağlanmasını pozmaq istəyənlər var. Məqsəd Azərbaycanı təxribat vasitəsi ilə hərbi reaksiyaya məcbur etməkdir ki, sonradan bütün beynəlxalq platformalardan, müxtəlif paytaxtlardan Bakının sülhə hazır olmadığını bəyan etsinlər, Azərbaycana qarşı sanksiyaların tətbiqinə çağırışlar etsinlər və bununla da münaqişəni daha da uzatsınlar. Məqsəd bir şəkildə yeni tərəfdarlar cəlb etmək ümididir.
Danışıqlar prosesində ləngimənin davam etdiyini görürük. Amma buna baxmayaraq, 2020-ci il noyabrın 10-da üçtərəfli saziş imzalanandan bəri həmişə olduğu kimi, Azərbaycan ən çətin şəraitdən asılı olmayaraq, öz ərazi bütövlüyünün tam bərpasına yaxınlaşır. Amma... yenə də Ermənistanın məcburiyyəti olmadan sülh sazişinin əldə edilməsi mümkün deyil...

Açığı, əsas problem Bakı və İrəvanın danışıqlarda ciddi irəliləyiş əldə edə bilməməsidir. Sözsüz ki sülhə mane olan İrəvanın mövqeyidir. Azərbaycan indi diplomatik, hücum oyunu oynayır və bu sürəti azaltmaq niyyətində deyil. Amma bu oyunun nəticə verməsi üçün qarşı tərəfin güzəştə getməsi, güzəştə getməsi, üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməsi lazımdır. Azərbaycan heç bir vasitəçiyə, Ermənistan-Azərbaycan nizamlanması üzrə danışıqlar prosesində güc mərkəzinə simpatiya nümayiş etdirmək vəzifəsini qarşısına qoymur. Azərbaycan üçün əsas olan nəticədir. Unutmayaq ki, əsas məqsəd və nəticə olanda teleoloji hekayədir.

Bu arada danışıqlarda heç bir nəticə yoxdur, çünki erməni tərəfi vəziyyəti öz xeyrinə təkrarlamaqla bərabər, özü üçün müxtəlif addımlar atmağı mümkün hesab edir. Bu arada görünür ki, danışıqlar prosesində kiçik irəliləyişlər var, bəzən sülh müqaviləsi bağlamağa hazır olmaq, sərhədlərin sovet xəritələri ilə tanınması barədə bəyanatlar verilir. Nəticənin sıfır olduğunu söyləmək olmaz. Əslində, keçid məntəqəsi Laçın yolunda yaranıb və bu, artıq Azərbaycanımız üçün böyük nəticədir. Ermənistanın əməkdaşlıq edib etməməsindən asılı olmayaraq Azərbaycan öz məqsədlərinə çatır. Və burada sual yaranır ki, Ermənistan öz səsvermə hüququna və öz səsinə sahib olmaq istəyirmi - yoxsa, Azərbaycan istənilən halda birtərəfli qaydada öz məqsədlərinə çatacaq?
Azərbaycan vasitəçilərin Ermənistanı vəziyyətin yeganə mümkün həllinə məcbur edəcəklərini gözləyir, lakin Bakı heç kimdən asılı olmayaraq hər zaman hərəkətə keçməyə hazırdır. Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin quraşdırılması hər kəsin qınağına səbəb olsa da, buna baxmayaraq, post qoyulub və Azərbaycan gömrükçüləri indi Qarabağa silah və sursat daşınmasının qarşısını almaq imkanı əldə ediblər.