ABŞ və Aİ-dən Suriyaya dəstək
ABŞ Dövlət katibi Marko Rubio, Senatın Xarici Əlaqələr Komitəsində çıxışı zamanı, Suriyanın hazırkı keçid hökumətinin yalnız bir neçə həftə içində dağılma təhlükəsi ilə üz-üzə olduğunu bildirib: “Əgər bu proses də uğursuz olsa, ölkə tammiqyaslı vətəndaş müharibəsinə və parçalanmaya sürüklənə bilər”.
Sanksiyaların ləğvi, keçmiş Əl-Qaidə komandiri və hazırda Suriyanın yeni lideri olan Əhməd əl-Şəraa ilə ABŞ Prezidenti Donald Trampın keçən həftə Səudiyyə Ərəbistanında keçirilən görüşündən sonra baş verib. Tramp Şəraanı “gənc, cəlbedici və güclü bir lider” kimi xarakterizə edərək onun ölkəni birləşdirə biləcəyinə inandığını bildirib.
Bunun ardınca Avropa İttifaqı da Suriyaya qarşı iqtisadi sanksiyaların ləğv edildiyini elan edib. Aİ-nin xarici siyasət rəhbəri Kaya Kallas, bu addımın Suriyada inklüziv və sabit bir cəmiyyətin qurulmasına dəstək vermək məqsədi daşıdığını vurğulayıb.
Almaniya xarici işlər naziri Yohan David Vadephul isə bildirib ki, qarşılığında Şəraa rəhbərliyindən bütün dini və etnik qrupları əhatə edən siyasət gözlənilir. Bununla belə, Əsəd rejimi ilə əlaqəsi olan şəxslərə və insan hüquqları pozuntularına görə məsuliyyət daşıyanlara qarşı sanksiyalar qüvvədə qalacaq.
Ancaq yeni hökumətə olan etimad zəifdir. Şəraa rəhbərliyində dominant rol oynayan “Hayat Təhrir əş-Şam” (HTŞ) hərəkatı – keçmiş Əl-Qaidə qoludur və hələ də ABŞ, BMT və Aİ tərəfindən terror təşkilatı kimi tanınır. Şəraa özü də ABŞ tərəfindən "qlobal terrorçu" kimi siyahıda qalmağa davam edir, baxmayaraq ki, dekabr ayında onun tutulması üçün təklif olunan 10 milyon dollarlıq mükafat ləğv edilib.
Bütün bu siyasi inkişaflara baxmayaraq, Suriyada vəziyyət hələ də qeyri-sabitdir. Son aylarda ölkənin müxtəlif bölgələrində ciddi məzhəb qarşıdurmaları yaşanıb. Mart ayında Əl-Əsədin doğma bölgəsində 900-dən çox mülki şəxs öldürülüb. Mayın əvvəlində isə Dəməşq ətrafında və Suveyda vilayətində Druze və sünni qruplar arasında toqquşmalarda 100-dən çox insan həyatını itirib.
Rubio, Əsədin illərlə etnik və dini qrupları bir-birinə qarşı qızışdırmasının bu gün yaşanan dərin etimadsızlıq mühitini yaratdığını bildirib.
Hazırda beynəlxalq ictimaiyyətin qarşısında sual budur: keçmişi ilə mübahisəli olan bir liderin başçılıq etdiyi yeni hökumətə dəstək vermək Suriyada real sülhə və sabitliyə gətirib çıxaracaqmı, yoxsa bu, daha da dərinləşən bir böhranın başlanğıcı olacaq?