Politoloq Ülkər Piriyeva

Bakı, 22 aprel — Azadmedia.az

Müasir dünyanın ən böyük çağırışlarından biri - iqlim dəyişikliyi, ekosistemin pozulması və təbii sərvətlərin tükənməsidir. Bu çağırışa cavab verə biləcək, həm insanı, həm təbiəti, həm də gələcək nəsilləri qorumağa yönəlmiş ən təsirli yollardan biri isə yaşıllaşdırmadır.

Yaşıllaşdırma nədir və niyə bu qədər önəmlidir?
Yaşıllaşdırma – torpağın, havanın, suyun və canlı aləmin harmoniyasını təmin etmək, yaşanılan mühiti daha sağlam və davamlı etmək məqsədilə həyata keçirilən genişmiqyaslı tədbirlər toplusudur. Bu prosesin mahiyyəti yalnız bir neçə ağac əkməklə yekunlaşmır. Yaşıllaşdırma:
- Bütün bir coğrafiyanın nəfəsini təzələyir,
- Bioloji müxtəlifliyi qoruyur,
- Ətraf mühitin estetik, fiziki və funksional dəyərini artırır,
- Havanın keyfiyyətini yüksəldir,
- İqlim dəyişikliklərinə qarşı sipər rolu oynayır.

Ağacların hər biri təbii bir filtir kimidir – karbon qazını udur, oksigen buraxır, şəhərlərdə toz və səs-küyü azaldır, torpağı eroziyadan qoruyur.

İnsana və onun həyatına təsiri
Yaşıllaşdırma sadəcə təbiətə deyil, birbaşa insana toxunur. Həyat ritminin getdikcə sürətləndiyi, betonlaşmış şəhərlərdə insanın daxili tarazlığı pozulur. Məhz bu zaman yaşıllıq – bir terapiya, bir nəfəs, bir sığınacaq olur.
- Psixoloji rahatlıq: Yaşıllıq mühiti stressi azaldır, ruhi stabilliyi artırır, depressiya hallarının qarşısını alır.
- Fiziki sağlamlıq: Təmiz hava tənəffüs sistemini yaxşılaşdırır, ürək-damar xəstəliklərinin riskini azaldır.
- Sosial əlaqə: Parklar və yaşıllıq sahələri insanlar üçün bir görüş nöqtəsinə çevrilir – cəmiyyət bir-birinə daha yaxın olur.
- Uşaqlar üçün sağlam inkişaf mühiti: Açıq və yaşıl məkanlar onların hərəkətli, sağlam və enerjili böyüməsinə şərait yaradır.

Ölkənin inkişafına strateji təsirləri
Yaşıllaşdırma dövlət səviyyəsində planlaşdırıldıqda, onun təsiri yalnız ekologiya ilə məhdudlaşmır. Bu, ölkənin iqtisadi, sosial və strateji inkişafına da birbaşa təsir edir:
- Turizmin inkişafı: Ekoloji turizm (ekoturizm) imkanları artır, yerli icmalar üçün yeni gəlir mənbələri yaranır.
- Ərzaq təhlükəsizliyi: Meyvə, tərəvəz və digər məhsulların əkilməsi üçün münbit şərait yaranır.
- İş yerlərinin yaradılması: Yaşıllaşdırma layihələri kənd və şəhər ərazilərində yeni iş sahələri açır.
- İqlim diplomatiyasında güclü mövqe: Yaşıllaşdırmaya önəm verən ölkələr beynəlxalq arenada iqlim siyasətində nüfuz qazanır.

İqlim diplomatiyasında “Azərbaycan modeli” – Təbii gözəlliklə strateji baxışın sintezi

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təşəbbüsü ilə 2024-cü ilin “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” elan olunması bu sahəyə verilən yüksək önəmin sübutudur. Bölgələrdə və paytaxtda həyata keçirilən yaşıllaşdırma tədbirləri – yeni meşə massivlərinin salınması, qlobal təşəbbüslərdə iştirak, alternativ və bərpa olunan enerji layihələri – ölkəmizin yaşıl inkişaf yoluna sadiqliyini nümayiş etdirir.

Azərbaycan artıq regional lider kimi özünü yalnız iqtisadi göstəricilərlə deyil, həm də ekoloji məsuliyyət baxımından da təsdiqləyir.

“Sağlam Gələcək üçün yaşıl ümid”

Yaşıllaşdırma sadəcə bu günün işi deyil – bu, onillərlə, bəlkə də əsrlərlə yaşayacaq bir dəyərdir. Əkilən hər bir fidan – gələcək nəsillərə buraxılan yaşıl bir məktubdur. O məktubda bu mesaj yazılıb:
“Sizi düşündük, nəfəsiniz daralmasın deyə bir ağac əkdik.”