NASA-nın Landsat 8 və Landsat 9 peykləri Xəzər dənizində kiçik bir adanın görünüşünü və yoxa çıxmasını çəkib. Hadisə Azərbaycan sahillərindən 25 kilometr aralıda baş verib. Tədqiqat NASA Yer Rəsədxanasının rəsmi saytında dərc olunub.

Mütəxəssislərin fikrincə, bu fenomenə 2023-cü ilin əvvəlində püskürməyə başlayan sualtı palçıq vulkanı Kumaninin fəaliyyəti səbəb olub. Aktivliyin zirvəsində adanın eni 400 metrə çatırdı. Ancaq iki ildən az müddətdə bu formalaşma tamamilə dağıldı və 2024-cü ilin sonuna qədər ondan demək olar ki, heç nə qalmadı.

Tədqiqatçıların fikrincə, “kabus” adası Kumani peyda olur və yox olur. İlk belə hal 1861-ci ildə Xəzər suları arasında eni 87 metr, hündürlüyü 3,5 metr olan torpaq zolağının yaranması ilə qeydə alınıb.

Ən güclü püskürmə 1950-ci ildə baş vermiş, eni 700 metr və hündürlüyü 6 metr olan bir ada meydana gətirmişdir.

Alimlər qeyd ediblər ki, palçıq vulkanları yeraltı təzyiqin isti maye və qazları səthə itələdiyi yerlərdə əmələ gəlir.

Azərbaycanın palçıq vulkanları Cənubi Xəzər hövzəsinin geniş karbohidrogen sisteminə bağlıdır və xarakterik palçıq şlamları ilə yanaşı, metan kimi yanar qazlar da buraxdığı məlumdur. Bəzən onların püskürmələri yüzlərlə metr hündürlükdə alov sütunlarının emissiyası ilə müşayiət olunur.