Son illərdə Azərbaycandan Avropaya mühacir axını sürətlənib. Xeyli sayda heç bir ictimai-siyasi fəallığı olmayan şəxslər də siyasi mühacir kimi Avropaya sığınıblar. Bu haqda mediada dəfələrlə yazılıb, həmçinin “Yeni Müsavat” qəzetində də azərbaycanlıların kütləvi şəkildə xarici ölkələrə getmək istəməsi, bir çoxunun artıq buna nail olması haqda yazılar dərc edilib.

Maraqlısı odur ki, xaricə getmək istəyənlər çox da çətinlik çəkmirlər. Hansı ki, əslində Azərbaycan vətəndaşlarının sərbəst şəkildə həm viza alması, həm də üz tutduğu ölkədə oturum alması bu qədər sadə bir proses ola bilməz. Amma fakt odur ki, Avropaya qaçan insanlar lazım olan sənədləri müəyyən məbləğ qarşılığında ölkədə asanlıqla əldə edə bilirlər. Bu, ondan xəbər verir ki, Azərbaycanda mühacir biznesi ilə məşğul olan böyük bir şəbəkə var və onlar xaricə getmək istəyənlərə pul qarşılığında “asan xidmət” göstərirlər.

Əslində “Yeni Müsavat” qəzeti hələ 2 il öncə Avropadakı mühacirlərin həyatından reportajlar hazırlayarkən bu şəbəkənin mövcudluğunu üzə çıxarmışdı. Əməkdaşlarımız heyrətamiz faktlar aşkarlamışdı; heç bir ictimai-siyasi fəallığı olmayan, hətta partiya, siyasi blok sözlərinin mənasını bilməyən şəxslər tanınmış müxalifət partiyalarının vəsiqəsi ilə Avropaya gedib orada siyasi oturum alıb, yaşayırlar.

Daha sonra Avropaya saxta sənədlə gedən bir neçə şəxsin orada oturum ala bilməməsi səbəbindən onlara pul qarşılığında saxta arayışlar verən şəxslər və partiyalara qarşı iddialar səsləndirməsi da yaddaşlardan silinməyib.

Bu yaxınlarda isə maraqlı bir hal yaşandı; Müsavat Partiyasının başqanı Arif Hacılı və eks-başqan İsa Qəmbər prokurorluğa izahat verməyə çağırıldılar. Məlum oldu ki, bu nüfuzlu siyasətçiləri mühacirət biznesi ilə bağlı dindiriblər. Müsavat Partiyasının eks-başqanı İsa Qəmbər mediaya açıqlamasında onların da bu iddialar üzrə araşdırmalar aparılıb, saxtakarlıqlar edənlərin üzə çıxarılmasında maraqlı olduqlarını bildirmişdi.

Redaksiyamıza bu məsələlərə dair ilginc məlumatlar daxil olub. Xəbərin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanlarına xeyli sayda mühacir biznesinin qurbanları şikayətlər ediblər. İddiaya görə, onlar bildiriblər ki, müəyyən şəxslər onları xaricə göndərəcəkləri adı ilə 5-10 min dollar civarında pul alıblar, Avropada oturum alacaqlarına söz veriblər. Lakin onların verdikləri sözlər həyata keçməyib. Bu barədə musavat.com-a izahat verən müxalifət partiyalarından birinin funksioneri maraqlı fikir söyləyib.

O deyib ki, son vaxtlar Avropada mühacirlərə dövlət və cəmiyyətin təftişçi mövqeyi yaranıb, üstünlük yalnız savaş gedən ərəb ölkələrindən gələnlərə (İraq, Suriya) verilir. Bu səbəbdən də Azərbaycan və onun kimi ölkələrdən gələn sığınmaçıların vəziyyəti çətinləşib: “Əvvəllər ADP, Müsavat, AXCP-nin arayışı ilə mühacirətə üz tutanların sığınacaq alma ehtimalları 80 faiz idi. İndi bu göstərici 10 faizə düşüb. Azərbaycan hakimiyyəti də bu məsələnin üstünə düşüb və xaricə axını dayandırmaq istəyir. Buna görə də Avropanın müvafiq qurumları ilə Azərbaycan hakimiyyəti arasında anlaşma əldə olunub. Bu anlaşmaya əsasən, son bir ildə Avropaya sığınan qaçqınlara sığınacaq verilməyəcək, onlar qaçqın düşərgələrində saxlanacaq və müəyyən periodlarla Azərbaycana təhvil veriləcək. Azərbaycan hökuməti isə üzərinə götürüb ki, siyasi sığınacaq üçün müraciət edən vətəndaşlarına qarşı heç bir repressiv hərəkət etməyəcək. Bax, prosesin bu nöqtəyə gəlməsi səbəbindən artıq müxalifət partiyalarının arayışları ilə Avropaya üz tutanların siyası sığınacaq almaları çətinləşib, hətta az qala, mümkünsüz olub...”

Belə olan halda, təbii ki, müxalifət funksionerlərinə lazım olan arayışları almaq üçün müəyyən məbləğ ödəmiş vətəndaşlar şikayətlərdə bulunublar. Odur ki, bu məsələ ilə bağlı hüquq-mühafizə orqanları araşdırmalar aparıblar və hazırda fakt üzrə cinayət işi qaldırılıb, ifadələr alınır.

Məlumatlı mənbə iddia edir ki, ilkin olaraq mühacir biznesi ilə əsasən AXCP sədri Əli Kərimlinin şəbəkəsində olan şəxslərin məşğul olduqları üzə çıxıb: “Bu məsələlərlə bağlı İsa Qəmbər və Arif Hacılı prokurorluğa çağırıldılar, amma onlar bu prosesdə günahı ən az olanlar hesab olunur. Düzdür, Müsavat Partiyasının da möhürü olan saxta sənədlə Avropaya gedənlər var. Ancaq onlar çox azdır. Bu prosesdə əsas iştirakçılar AXCP-nin rəhbərliyi və onların ətrafında olan müəyyən bir şəbəkədir. Məsələ belədir; hazırda AXCP-nin üzvü olmayan, siyasi proseslərdə heç bir aktivliyi olmayan, kölgədə qalan bir neçə şəxs var ki, onlar bu işdə ”dərin dövlət" kimi çalışırlar. Bu kəslərin əsas işi xaricə getmək istəyən müəyyən qədər imkanlı şəxsləri AXCP ilə əlaqələndirmək, onlara arayışlar almaqdır. Hazırda Almaniyada, Hollandiyada xeyli sayda imkanları yaxşı olan azərbaycanlılar siyasi mühacir statusu ilə yerləşiblər. Onlar siyasi mühacir adı ilə getsələr də, dərhal bir neçə xırda şirkət yaradıblar, biznes qurublar və iş görür, pul qazanırlar. Həmin adamların bu ölkələrə gerçək iş adamı kimi getməsi mümkün olmayıb, çünki sahibkar kimi yerləşmək üçün tələb olunan 500 min avro-1 milyon dollar civarında yatırımlar edib sahibkar kimi oturum almaq imkanları olmayıb. Onlar əllərində təxminən 100-200 min avro civarında pulları olan adamlardır ki, 5-10 min xərc çəkib siyasi mühacir kimi Avropaya sığınır və daha sonra orada xırda biznesə başlayırlar".

Mənbə qeyd edir ki, AXCP rəhbərliyinə yaxın olan və gizlində qalan bir neçə şəxs xaricə getmək istəyən adamları adıçəkilən partiya ilə əlaqələndirir, onlardan 3-5 min manat civarında “haqq” alıb saxta partiya vəsiqəsi verirlər: “Daha sonra onlara viza alınmasında da kömək edirlər. Çox maraqlıdır ki, həmin adamlar viza verilməsi üzrə ”qara bazar"la da əlaqəlidirlər. Çox asanlıqla Şərqi Avropa ölkələrinə viza da düzəldə bilirlər. Bəzən isə bu vizaların saxta olması faktı da aşkarlanıb. Almaniyaya göndərilən şəxslərdən biri (onun kimliyi də redaksiyamıza bəllidir, lakin müəyyən səbəblərdən yazmaq doğru olmazdı-red.) Almaniyada saxta viza ilə yaxalanıb. Onu həmin ölkədən dərhal deport ediblər və Azərbaycan hökumətinə sorğu verilib".

Mənbə qeyd edir ki, mühacir biznesi ilə məşğul olan şəbəkə Azərbaycandan Avropaya xeyli illər öncə mühacirət etmiş bir neçə şəxs tərəfindən koordinasiya olunur: “Avropadakı əsas fiqurantlardan biri vaxtilə ”Azadlıq" qəzetində çalışmış şəxsdir. Şəbəkə olduqca mürəkkəb qurulub. Belə ki, saxta vəsiqə üçün pulun sonda hara çatdığını nə pulu verən şəxs bilir, nə də alan ilk adam. Ortada təxminən 6-7 adamın iştirakçılığı var, birincidən sonuncuya kimi iştirakçılar müəyyən məbləğlər üzərindən götürülməklə həmin pulu “əridirlər”. İndi belə bir durum yaranıb; onlarldan şəxsdən Azərbaycanda pul alınıb, yaxud onlar xarici ölkədə yaşayan bir şəxsin hesabına tələb olunan vəsaiti köçürüblər. Lakin onlara saxta vəsiqə verilsə də, viza alınmasında yardım göstərilməyib. Şəxs aldadıldığını bildikdə pulunu geri tələb edib, aşağıdakı ələ keçən adamlar pulu özlərindən sonra verdikləri adamın adını çəkiblər. İz azdırılması üçün pulun birmənalı olaraq Avropadakı şəxsə göndərildiyi qeyd olunur. Avropadakı bəlli adama çıxış əldə edən zərərçəkmişə isə həmin şəxs “get, hara şikayət edirsən elə”, deyə cavab verir. Ortada vasitəçilik edən bir neçə şəxs də mövcuddur ki, ilk əldən pul alıblar, yaxud hesablarına köçürülüb, sonra transfer edilib, onlar indi əldə qalıblar və hərəsindən 30-40 min dollar pul tələbi var".

Qaynaq qeyd edir ki, hökumət bu məsələlərlə bağlı ciddi araşdırmalara başlayıb: “İlkin olaraq bəlli olan odur ki, AXCP funksionerləri ilə yanaşı bir neçə QHT rəhbəri də bu prosesin içərisindədir və saxta vəsiqələrin, arayışlarının əksəri AXCP-yə aiddir. Bir neçə nəfərə isə ”Azadlıq" qəzetinin guya operatoru, ştatdankənar müxbiri olmasına dair arayışlar da verilib, mühacirətə əsas verən sənəd kimi. Güman edilir ki, saxta viza alınmasında bu mühacir biznesi şəbəkəsinin üzvləri ilə xırda məmurlar da əlaqəli olublar. Məsələ ondadır ki, məlum saxtakarlıqlarla bağlı bir neçə Avropa ölkəsinin hüquq-mühafizə orqanları Azərbaycan hökumətinə müraciətlər edərək, bu məsələnin araşdırılmasını istəyiblər. Hələ ötən ilin payızından bu məsələlərin araşdırılmasına başlanılıb və güman ki, proseslərin yekununda biz sensasiyalı həbslərin də şahidi olacağıq. Bir maraqlı fakt da odur ki, bu cinayətkar şəbəkəni ifşa etmiş nüfuzlu bir dövlət adamına qarşı bəzi media orqanlarında hücum xarakterli yazılar dərc olunur. Həmin media orqanları da AXCP-yə yaxın olan şəxslər tərəfindən idarə olunur".