Avropa Kosmik Agentliyinin (ESA) tədqiqatçıları XMM-Nyuton kosmik teleskopundan istifadə edərək, Draco bürcündə Yerdən 430 milyon il məsafədə yerləşən Markarian 817 (Mrk 817) qalaktikasında fövqəlkütləvi qara dəliyin qeyri-adi davranışını aşkar ediblər. Qravitasiya hunisinin fəaliyyəti onun ana sistemini yeni ulduzlar yaratmaq üçün lazım olan qaz təchizatından kəsdi. Tədqiqat The Astrophysical Journal (TAPJ) elmi jurnalında dərc olunub.

Superkütləvi qara dəliklər istənilən qalaktikanın mərkəzində yerləşir. Bəzi hallarda, onlar strukturları qidalandıran qaz və toz diskləri (akkresiya diskləri) ilə əhatə olunur. Qara dəliklərin böyük çəkisi maddəni çox qızdırır, onun parlamasına səbəb olur və maddənin bir hissəsini işıq sürətinə yaxın sürətlə çölə atır. Belə obyektlərə aktiv qalaktik nüvələr deyilir.

Alimlərin fikrincə, Mrk 817 daha nadir və xaotik davranış nümayiş etdirir - o, nəzarətsiz şəkildə yığılma diskindən bütün istiqamətlərə qaz püskürür və super sürətli qara dəlik küləkləri adlanır. Belə “isteriya” çuxurun özünü gücdən məhrum etməsinə və qazı ana qalaktikadan sıxışdıraraq, geniş ərazidə yeni ulduzların yaranmasına mane olur.

Astronomlar qeyd ediblər ki, Mrk 817 qara dəliyi öz növünün yeganə növü olaraq qalır - kosmik tədqiqatçılar əvvəllər belə şiddətli qara dəlikləri müşahidə etməyiblər. Mütəxəssislər ümid edirlər ki, obyektin tədqiqi onun təbiətinin daha yaxşı başa düşülməsinə və dəliyin güclü kosmik fırtınanı uzun müddət saxlamağı bacarmasına səbəb olacaq.