Azadmedia.az - Dondurmanın özellikle yaz mevsiminde yenen lezzetli bir tatlı olduğu bir sır değildir. Eşsiz tadı, asırlık geçmişi ve aroması olan bu tatlı, Türk tatlı kültürünün bir şaheseridir. Hangi toplumdan olurlarsa olsunlar mutlaka kendilerine has dondurma tarifleri vardır.
Yaz aylarının vazgeçilmez tatlısı olan dondurma, Türkiye'de tarihi bir öneme sahiptir. Öyle ki Maraş dondurması, Türkiye'nin eşsiz lezzetleri arasında dünya çapında popülerlik kazanıyor. Maraş dondurması tarifine geçmeden önce Maraş dondurmasının kökenini, markalaşmasını, turistik amaçlı kullanımını, kısacası dondurmanın nasıl bir dünya markası haline geldiğini ve tabii ki Maraş dondurmasının nasıl ortaya çıktığını anlatacağız. Yukarıda bahsi geçen harika Maraş dondurmasının tarifi de anlatılıyor. Evde yapımı çok kolay olan Maraş dondurması tarifi ile bu yazımızı bitireceğiz ve amacımıza ulaşacağız.
Türk dondurma yapma yöntemi:
Birbirinden lezzetli dondurma çeşitlerinin bulunduğu Türk mutfağında dondurmacılık mesleğinin özel bir yeri vardır. Ayrıca Türklerin ataları Anavatan'da (Orta Asya) iken dondurulmuş gıdaların tatlı olarak yendiğine dair kanıtlar vardır. Bölgenin coğrafi koşullarına bağlı olarak, yaz aylarında donmuş meyve ve meyve suları farklı şekillerde tüketilirdi. Zamanla Anadolu'da 13. yüzyıl Selçuklu döneminde, kar depolamak için özel olarak tasarlanmış kar kaplarında donmuş tatlıların hazırlandığı görülmüştür.
Osmanlı döneminde bile devam eden donmuş tatlı yapma geleneği daha geniş bir şekil almaya başladı. Saray tarafından atanan "karcıbaşı" ve "buzcubaşı" gibi görevliler - tüccarlar için tatlıların hazırlanması için gerekli kar miktarını sağlar ve dağıtırdı. 17. yüzyıldan itibaren, bildiğimiz şekliyle dondurma yapmanın gerçek yolu başladı. Maraş dondurması da bu dönemde popüler bir yaz tatlısı ve ticari bir ürün haline geldi.
Kahramanmaraş dondurması nasıl ortaya çıktı?
1920 yılında Halep'ten gelip Kahramanmaraş'a yerleşen Hacı Mehmet adında bir kişinin bölgede salepli dondurma yapmaya başlamasıyla ortaya çıktı. Çok geçmeden "Kel Ali" lakaplı bir kişi, ünlü Maraş dondurmasını salep ve keçi sütünü demir bir kaşıkla karıştırarak daha kompakt ve kalın hale getirerek yarattı.
Maraş dondurmalarının özel "gelişimi", ortaya çıkışıyla aynı döneme dayanmaktadır. 1980'lerin ortalarına kadar evlerde ve küçük işletmelerde üretilen Maraş dondurması, teknolojik cihazların atölyelere girmesiyle daha büyük bir sektör haline geldi. Aynı dönemde soğutma cihazlarının ve dondurma depolama sistemlerinin geliştirilmesinin ardından Maraş dondurması Türkiye'nin diğer şehirlerine de dağıtıldı. Bugün yabancı ülkeler de dahil olmak üzere birçok yerde Maraş dondurması satan dükkanlar açıldı. Yukarıda bahsedilen tüm işlemlerden sonra Maraş dondurması ulusal ve uluslararası alanda bilinen lezzetlerden biri haline gelmiştir.
Maraş dondurması ve turizm
Maraş dondurması lezzetinin yanı sıra muhteşem sunumuyla hafızalarımıza kazınan bir lezzet. Mevsimsel tüketiminin yüksek olması nedeniyle yaz aylarında satışı artan bir üründür. Ancak yaz aylarında satışlarının rekabetçi düzeyde artmasının nedeni sadece lezzeti değil, aynı zamanda başta da belirttiğimiz gibi müşterilere satış anında sıra dışı sunumudur.
Dondurma yapmak geçmişten günümüze gelen bir zanaattır. Günümüzde bu zanaatın üretim ve sunum aşamaları ayrı bir endüstri olarak devam etmektedir. Hepimizin tanıdık olduğu bir kavram haline gelen Maraşlı dondurmacı, ürünün neredeyse ayrılmaz bir parçası ve dondurma lezzetinin sırrı olarak görülüyor. Maraş dondurmasının sunumunda ve yapımında görev alan dondurmacıların milli kıyafetleri ve akrobatik hareketleri turizmde önemli bir rol oynamalarını sağlamaktadır. Önceleri tatil beldelerinde başlayan "Maraş Dondurmacı" geleneği, şimdi yurt dışında çeşitli etkinliklerde sürdürülüyor.
Maraş dondurması tarifi
Evde dondurma yapmak Türk mutfaklarında uzun süredir devam ediyor. Maraş dondurması yapımı zor bir dondurma olsa da sizlerle kolay bir tarif paylaşmaya karar verdik.
Kahramanmaraş'ta 32 çeşit Maraş dondurması tarifi var. Her tarifte kullanılan malzeme türleri ve işlemler farklıdır. Ticari Maraş dondurmasında kullanılan teknolojik cihazlarla çok çeşitli dondurmalar hazırlanabilmektedir. Bu nedenle sunduğumuz Maraş dondurması tarifinde sizler için evde veya markette kolayca bulabileceğiniz bir malzeme listesi hazırladık:
- 5 bardak süt
- 1 su bardağı toz şeker
-1 tatlı kaşığı saf salep (paketlenmiş salep kullanmamaya çalışın).
Maraş dondurmasının yapılışı şu şekildedir:
Hazırladığınız 5 su bardağı sütü tencereye alıp kaynatmaya başlayın.
Kaynayan süte hazırladığınız şekeri ekleyip kaynatmaya devam edin.
Ayrıca salebi su ile eritin (küçük bir kapta ayrı olarak da eritebilirsiniz).
Kaynayan şekerli sütün içine eriyen salebi yavaş yavaş dökerek bir yandan da sütü karıştırın.
Salep'in sütte tamamen çözünmesi önemlidir. Bu nedenle sütle karıştırılan salep tamamen eriyene kadar karıştırmaya devam edin.
Kaynayan sütü gazlı ocaktan alın ve karıştırarak soğutun.
Süt yeterli sıcaklığa ulaştığında, buzdolabına koyabileceğiniz bir kaba dökün ve buzdolabına koyun.
15 veya 20 dakika sonra donmaya başlayan karışımı bir demir kaşıkla karıştırın. Bu işlemi, dondurma ciklet kıvamına gelene kadar her 20 dakikada bir tekrarlayın.
Dondurma katı kıvama gelince dondurucudan çıkarıp servis edebilirsiniz.