AzadMedia
Telegram Facebook Twitter Youtube Instagram

Alimlər Yerin mantiyasının ikiyə bölündüyünü aşkar ediblər

  • + A
  • - A
  • 29-10-2024, 01:14

    Alimlər Yerin mantiyasının ikiyə bölündüyünü aşkar ediblər


    Curtin Universitetinin avstraliyalı alimləri Çindaodakı Laoshan laboratoriyasından olan çinli həmkarları ilə birlikdə Yer mantiyasının iki hissəyə bölündüyü qənaətinə gəliblər. Bu proses superkontinent Pangeanın yaranması və məhv olmasını əks etdirir. Tədqiqat Nature Geoscience (NatGeo) elmi jurnalında dərc olunub.

    Mütəxəssislərin fikrincə, mantiya Afrika və Sakit okean domenlərindən ibarətdir. Afrika ərazisi Asiya və Avstraliyanın şərq sahillərindən Avropa, Afrika və Atlantik okeanı vasitəsilə uzanır. Sakit okean domeni adına uyğun olaraq Sakit Okeanı əhatə edir. Domenlər Sakit Okean Atəş Halqasının günahı ilə ayrılır.

    Alimlər qeyd ediblər ki, Afrika domeninin altındakı mantiya çoxlu elementlərin izotopları ilə doludur, onların dəsti Sakit okean domeninə nisbətən daha müxtəlifdir.

    Kəşf müəlliflərinin fikrincə, belə bir rəsm super qitələrin son iki dövrünü əks etdirir. Təxminən 1,2 milyard il əvvəl, təxminən 750 milyon il əvvəl parçalanmış superqitə Rodiniya meydana gəldi. Bundan sonra, təxminən 335 milyon il əvvəl, 200 milyon il əvvəl mövcudluğunu dayandıran superkontinent Pangea meydana gəlib.

    Pangeya parçalandıqdan sonra mantiyanın həm dərin, həm də səthi təbəqələrində müxtəlif elementlər və onların izotopları qorunub saxlanılmışdır.

    Tədqiqatların nəticələri mantiya ilə səthi birləşdirən proseslərə daha çox işıq salır. Superqitələrin dağılmasının səbəbi tam başa düşülməmişdir, lakin bunun mantiyanın dərin bölgələrindən mantiya "topakları" adlanan isti mantiya materialının qalxması ilə əlaqəli olduğu güman edilir.

    Bu prosesləri başa düşmək geoloqlara faydalı mantiya materiallarının, xüsusilə nadir torpaq elementlərinin harada cəmləşə biləcəyini müəyyən etməyə kömək edə bilər.


    www.AzadMedia.az

    Mətndə səhv var? Onu siçanla seçin və Ctrl+Enter düyməsini basın.
    OXŞAR XƏBƏRLƏR


    Köşə
    XƏBƏR LENTİ
    BÜTÜN XƏBƏRLƏR