Amerika Birləşmiş Ştatlarının Milli Sağlamlıq İnstitutunun araşdırması göstərdi ki, beyin hüceyrələri qeyri-bərabər yaşlanır və bu proses ən sürətlə hipotalamus bölgəsində baş verir. Nəticələr Nature jurnalında dərc olunub.

İnstitutun direktoru, doktor Riçard J. Hods yaşlanmanın bir çox beyin xəstəliklərinin əsas risk faktoru olduğunu vurğulayıb. Alimlər yeni bir araşdırma zamanı hansı hüceyrələrin ən həssas olduğunu öyrənməyə başladılar. Alimlər iki aylıq və 18 aylıq siçanlarda beyin hüceyrələrini öyrənmək üçün qabaqcıl genetik üsullardan istifadə ediblər. Onlar beynin ümumi həcminin 35%-ni əhatə edən 16 böyük sahəsini tədqiq ediblər.

Nəticələr göstərdi ki, sinir dövrələri ilə əlaqəli genlərin aktivliyi yaşla azalır. Bu, təkcə neyronların özlərində deyil, sinir siqnallarını dəstəkləyən astrositlər və oliqodendrositlər kimi glial hüceyrələrdə də müşahidə olunur. Eyni zamanda, immun reaksiyalar və iltihabla əlaqəli genlərin fəaliyyəti, xüsusən də beyin damarlarının hüceyrələrində artır.

Alimlər hipotalamusa xüsusi diqqət yetirdilər - yuxu, iştah, temperatur və maddələr mübadiləsi kimi bədənin həyati fəaliyyətinin əsas aspektlərinə nəzarət edən beynin əsas sahəsi. Məlum olub ki, beynin üçüncü mədəciyinin ətrafında yerləşən hüceyrələr yaşa bağlı ən əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qalır. Burada immun reaksiyalara cavabdeh olan genlərin aktivliyi artır, neyron əlaqələri ilə əlaqəli olanların aktivliyi azalır.

İşin nəticələri də beynin qocalması ilə maddələr mübadiləsi arasında əlaqəni təsdiqləyir. Əvvəlki tədqiqatlar göstərdi ki, kalori məhdudlaşdırılması hipotalamusa və onun hormonal fəaliyyətinə təsir edərək qocalmanı ləngidə bilər.

Alimlər vurğulayırlar ki, bu prosesləri və onların insan sağlamlığına təsirini daha dərindən başa düşmək üçün əlavə tədqiqatlar lazımdır. Lakin artıq aydındır ki, bu məlumatlar yaşa bağlı beyin xəstəliklərinin qarşısının alınması və müalicəsi üsullarının inkişafı üçün yeni üfüqlər açır.