Politoloq Ülkər Piriyeva

Bakı, 4 avqust — Azadmedia.az

Dünya ictimaiyyətinin diqqət mərkəzinə çevrilən bir məkan var: Şuşa. Bu qədim şəhər təkcə Azərbaycanın mədəni və tarixi paytaxtı deyil, həm də çağdaş mərhələdə Azərbaycanın yeni qlobal identifikasiyasının simvoluna çevrilib. Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə artıq ənənəvi xarakter almış Şuşa Qlobal Media Forumu, əslində, regionun informasiya diplomatiyası tarixində yeni səhifədir.

Müasir beynəlxalq münasibətlərdə informasiya, təsir və imic siyasəti bəzən sərt gücdən də artıq gücə çevrilir. Azərbaycan bunu başa düşərək, informasiya cəbhəsini yalnız müdafiə deyil, həm də strateji hücum alətinə çevirə bildi. Forumun bu il Xankəndidə baş tutması isə təkcə texniki yenilik deyil – bu, geosiyasi mövqenin real təsdiqidir. Bir vaxtlar separatizmin mərkəzi olan ərazilərdə bu gün qlobal dialoqların mərkəzi qurulub. Bu məkanın dəyişən taleyi bütöv bir regionun yeni geosiyasi reallıqlarının bələdçisinə çevrilib.

Şuşadan verilən mesajların mahiyyətində bir neçə strateji xətt görünür: sülh, suverenlik və davamlı inkişaf. Prezident İlham Əliyevin COP29-a ev sahibliyini ilin ən əlamətdar hadisəsi kimi vurğulaması Azərbaycanın yalnız enerji ixracatçısı deyil, həm də iqlim lideri olmağa iddialı olduğunu göstərir. Bu iddia təsadüfi deyil, çünki Azərbaycanın enerji keçidi yalnız daxili iqtisadi sabitliyə yox, həm də qlobal iqlim öhdəliklərinə cavabdır. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda tikilən su elektrik stansiyaları, günəş enerji parkları Azərbaycanın “yaşıl enerji körpüsü” rolunu oynayacağını təsdiqləyir.

Eyni zamanda, Zəngəzur dəhlizi mövzusu bu forumun diqqət mərkəzində xüsusi yer tutdu. Bu dəhliz təkcə Naxçıvanla Bakı arasında fiziki rabitə deyil – bu, Çinlə Avropa arasında yeni alternativ logistik damar, regional izolyasiyanı geosiyasi fürsətə çevirən mühüm layihədir. Ermənistanın bu layihədən yayınması isə əslində, özünü siyasi və iqtisadi müstəvidə blokadaya sürükləməkdir. Azərbaycanın isə paralel alternativləri inkişaf etdirməsi regionun nəqliyyat xəritəsini yenidən cızır.

Azərbaycanın informasiya diplomatiyasının mühüm cəhəti ondadır ki, ölkə təkcə resurs ixracçısı imici ilə kifayətlənmək niyyətində deyil. Bu gün Şuşadan dünyaya yayılan əsas fikir – məsuliyyətli tərəfdaş olmaqdır. Prezidentin Füzulidə Özbəkistan tərəfindən məktəb inşasından danışması, türk dünyası ilə inteqrasiyanın vurgulanması, Xankəndidə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının Zirvə görüşünün keçirilməsi Azərbaycanın Qlobal Cənub–Qlobal Şimal körpüsü rolunda olan mövqeyini daha da möhkəmləndirir.

Ədalətli iqlim maliyyələşməsi təşəbbüsləri, inkişaf etməkdə olan ölkələrə dəstək, qlobal enerji keçidində yeni texnologiyaların təşviqi Azərbaycanın təkcə enerji bazarında deyil, həm də beynəlxalq qərarverici masalarda etibarlı səs sahibi olmasına şərait yaradır. Bu kontekstdə Prezident İlham Əliyevin “kim daha çox çirkləndirirsə, o, daha çox məsuliyyət daşımalıdır” tezisi beynəlxalq iqlim ədalətinə çağırışdır – qlobal Şimal və Cənub arasında bərabər məsuliyyət və dəstəyin təmin olunması çağırışı.

Digər tərəfdən, Şuşa Qlobal Media Forumu informasiya platforması olmaqla yanaşı, həm də Azərbaycanın dövlətçilik fəlsəfəsinin dünyaya təqdimat məkanıdır. Ulu Öndər Heydər Əliyevin vəsiyyətinin yerinə yetirilməsi, Qarabağda separatizmin tarixə qovuşması və dirçəlişin simvolu olaraq Şuşanın seçilməsi Azərbaycanın milli yaddaşının strateji idarə edilməsinin nümunəsidir.

Müasir dünyada güc təkcə tanklar və neft kəmərləri ilə ölçülmür. İnformasiya diplomatiyası, davamlı enerji siyasəti, logistika marşrutları və ədalətli əməkdaşlıq mesajları – bunlar XXI əsrin yeni güc parametrləridir. Azərbaycan bu parametrləri formalaşdıraraq həm regionda, həm də daha geniş coğrafiyada nümunəvi model ortaya qoyur.

Şuşadan yayılan hər yeni çağırış isə bir daha təsdiqləyir ki, Azərbaycanın qlobal gündəmi müəyyənləşdirmə gücü var. Bu güc məhz balanslı, uzaqgörən və ədalətli siyasətdən qaynaqlanır.

Bugünkü Şuşa təkcə Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı deyil, həm də qlobal dialoqun, geosiyasi yenilənmənin və informasiya diplomatiyasının canlı tribunasıdır. Buradan səslənən mesajlar göstərir ki, Azərbaycan artıq təkcə region üçün deyil, qlobal miqyasda da yeni inkişaf xəritələrinin həmtərtibçisidir. Bu reallıq Prezident İlham Əliyevin iradəsi, xalqın əzmi və Qarabağın dirçəlişi ilə gerçəkləşir.

Şuşadan yüksələn yeni geosiyasi nəfəs bütün dünyaya bir daha xatırladır: Azərbaycan sülhün, suverenliyin, yaşıl enerjinin və ədalətli əməkdaşlığın qarantıdır. Bu nəfəs yalnız bir şəhərin yox, bütöv bir millətin gələcəyə inamlı baxışının səsi, regionun və dünyanın yeni güc məntiqinin rəmzidir..