Yazı 2

Narkotik maddələrin insan orqanizminə təsiri

Narkotiklər ilk növbədə sinir sisteminə, eləcə də bütün insan orqanizminə spesifik təsir göstərir. Bu hərəkət narkotik intoksikasiya dövlətləri adlanan xüsusi vəziyyətlərin inkişafından ibarətdir: ağrılar azalır, əhval-ruhiyyə, zehni və fiziki ton dəyişir. Yüngüllük, eyforiya, öz qeyri-real hisslərinə cəmləşmə, problem və narahatlıq yükündən qurtulma hissi var.
Bu aldadıcıdır.

Təkrarlanan "doza" dozaları ilə bədənin xroniki zəhərlənməsinin ağır tibbi nəticələri qısa müddətdə inkişaf edir: daxili orqanlara, sinir sisteminə və beyinə ziyan, müxtəlif psixi pozğunluqlar yaranır, şəxsiyyətin deqradasiyası və əmək qabiliyyətinin itirilməsi artır, tədricən tam əlillik, yüksək ölüm halları və çox vaxt erkən, gənc yaşda qeyd olunur. Xəstələrin ölümünə təkcə daimi dərman intoksikasiyası (kəskin ürək və ya qaraciyər çatışmazlığı kimi) nəticəsində yaranan ağır xəstəliklərin fəsadları deyil, həm də dərmanların həddindən artıq dozası, sərxoş vəziyyətdə qəzalar, melankoliya tutması zamanı inti*arlar, çəkilmə ağrıları səbəb olur. Xəstələr çirkli, təkrar şprislərin istifadəsi səbəbindən qan zəhərlənməsindən, damar trombozundan, son illərdə isə QİÇS, viruslu hepatit B və C-dən ölürlər.

Narkotiklər ilk növbədə sinir sisteminə, eləcə də bütün insan orqanizminə spesifik təsir göstərir. Bu hərəkət narkotik intoksikasiya adlanan xüsusi vəziyyətlərin inkişafından ibarətdir: ağrəlar azalır, əhval-ruhiyyə, zehni və fiziki ton dəyişir. Yüngüllük, eyforiya, öz qeyri-real hisslərinə cəmləşmə, problem və narahatlıq yükündən qurtulma hissi var.

Təkrar doza ilə bədənin xroniki zəhərlənməsinin ağır tibbi nəticələri qısa müddətdə inkişaf edir: daxili orqanlara, sinir sisteminə və beyinə ziyan. Müxtəlif psixi pozğunluqlar yaranır, şəxsiyyətin deqradasiyası və əmək qabiliyyətinin itirilməsi artır, tədricən tam əlillik, yüksək ölüm halları və çox vaxt erkən, gənc yaşda qeyd olunur. Xəstələrin ölümünə təkcə daimi dərman intoksikasiyası (kəskin ürək və ya qaraciyər çatışmazlığı kimi) nəticəsində yaranan ağır xəstəliklərin fəsadları deyil, həm də dərmanların həddindən artıq dozası, sərxoş vəziyyətdə qəzalar, melankoliya tutması zamanı intiharlar, çəkilmə ağrıları səbəb olur. Xəstələr çirkli şprislərin istifadəsi səbəbindən qan zəhərlənməsindən, damar trombozundan, son illərdə isə QİÇS, viruslu hepatit B və C-dən ölürlər.

Narkomanlar özlərini təkcə fiziki deyil, həm də mənəvi cəhətdən məhv edirlər. Onlar psixi boşluq, laqeydlik, soyuqluq, empatiya qabiliyyətinin itirilməsi, emosional təmas və dərin eqoizm kimi psixi pozğunluqlarla xarakterizə olunur. Xəstəliyin gedişində enerji və iradə tonusu kəskin şəkildə azalır, dərmanlara olan ehtiras istisna olmaqla, bütün hərəkətlər və ehtiyaclar yox olur. Çox vaxt xəstələrin əxlaqsızlığı, antisosial davranışa meyli, cinayətə hazır olması ön plana çıxır.

Narkotiklərdən insan orqanizminə real zərər

Bütün dərmanlar, bədənə daxil olma yolundan asılı olmayaraq, mütləq zərər verir:

sinir sistemi (beyin daxil olmaqla);
immun sistemi;
qaraciyər;
ürək;
ağciyərlər.

Dərmanların qadın və kişilərin reproduktiv sisteminə mənfi təsiri, fetal inkişaf.

Narkotiklər kişi və qadınların reproduktiv sisteminin vəziyyətinə son dərəcə mənfi təsir göstərir, bir insanın cinsi həyatına və sonra da uşaqlarına təsir göstərir. Sübut edilmişdir ki, narkotik istifadəsi insanı bir-birindən ayırır. Beləliklə, qadınların kişilərə cinsi cazibəsi sinir və hormonal pozğunluqlar, həmçinin hipotalamus və hipofiz arasında ən mürəkkəb koordinasiyanın pozulması nəticəsində zəifləyir. Bədənin cinsi funksiyasından məsul olan beynin bu hissələridir. Qısa müddət ərzində marixuana çəkən kişiləri araşdıran tədqiqatçılar onların seminal mayelərində yetkin sperma tapmadılar, lakin çoxlu sayda qüsurlu mikrob hüceyrələrini saydılar.

Dərmanların təsiri altında bir insanın qan plazmasında cinsi hormonların səviyyəsi azalır və əsasən dəri və selikli qişaların sinir uclarının cinsi həssaslığını artıran bioloji kimyəvi maddə olan testosteron. Cinsi partnyorlarda cinsi reaksiyalar küt və ya tamamilə yox bilər.

Narkotoklər dölün formalaşmasına çox güclü mənfi təsir göstərir. Narkoman valideynlərdən doğulan uşaqlar müxtəlif əqli və fiziki qüsurlara malikdirlər. Bundan əlavə, valideynlərin narkotik istifadəsi uşaqlarının təkcə ana bətnində ikən deyil, həm də doğulduqdan sonra sağlamlığına zərərli təsir göstərir. Narkotikdən istifadə edən ana körpəsini əmizdirə bilməz. Narkoman valideynlərdən doğulan uşaqlar zəif inkişaf edir, əqli və fiziki inkişafdan geri qalırlar, sonradan məktəbdə zəif oxuyurlar.

Ardı var

Emil Maqalov
Regional Sosial Təşəbbüslərə Dəstək İctimai Birliyinin sədri Narkoekspert