Süni intellekt sistemlərinin prinsipləri əsasında gələcək qanunvericilik bazasında yeni hüquq və vəzifələrin potensial tətbiqi nəzərdən keçirilərkən vətəndaşların hüquqları nəzərə alınmalıdır.

Trend-in məlumatına görə, bunu Milli Məclisin deputatı, ATƏT-dəki nümayəndə heyətinin üzvü Əminə Ağazadə Parlamentlərarası İttifaqın 148-ci Assambleyası çərçivəsində Demokratiya və İnsan Haqları Daimi Komissiyasının “Süni intellektin demokratiyaya, insan haqlarına və qanunun aliliyinə təsiri” mövzusunda keçirilən iclasında çıxışı zamanı deyib.

"Süni intellekt sistemləri ilə bağlı prinsiplərə əsaslanan gələcək qanunvericilik bazasında yeni hüquq və vəzifələrin potensial tətbiqini nəzərdən keçirərkən bəzi əlavə amillər nəzərə alınmalıdır. Birincisi, bu hüquq və vəzifələr zəruri, faydalı və vətəndaşları süni intellekt sistemlərinin insan hüquqlarına, demokratiyaya və qanunun aliliyinə mənfi təsirlərindən qorumaq məqsədilə mütənasib olmalı, eyni zamanda, onların faydalarının ədalətli bölüşdürülməsini təmin etməlidir”, - deyə o bildirib.

Ağazadə qeyd edib ki, risklər və faydalar haqqında bu mülahizələr hərtərəfli olmalı və təhlükə altında olan qanuni maraqların tarazlığının dərkini ehtiva etməlidir.

“Risk-fayda yanaşması həm də müxtəlif risk səviyyələrini ayırd etməli və tənzimləyici tədbirləri formalaşdırarkən və razılaşarkən bunu nəzərə almalıdır”, - deputat əlavə edib.

O, süni intellekt texnologiyasının istifadəsi kontekstinin və potensial təsirinin, eləcə də, onun tətbiqi sahəsinin və təsirə məruz qalan tərəflərin nəzərə alınmasını əhatə edən risk-fayda yanaşmasının bəzi əsas elementlərinə diqqət çəkib.

Ağazadə əlavə edib ki, riskləri müntəzəm və sistematik şəkildə qiymətləndirmək və nəzərdən keçirmək, hər hansı təsir azaltma tədbirlərini həmin risklərə uyğunlaşdırmaq və riskə əsaslanan tənzimləmələri hədəfləməklə süni intellekt innovasiyalarının sosial faydalarını optimallaşdırmaq vacibdir.

“Öhdəliklər və tələblər baxımından milli hakimiyyət orqanları süni intellektin inkişafı və istifadəsinin insan hüquqlarına, demokratiyaya və qanunun aliliyinə uyğunlaşdırılması prinsiplərinə və prioritetlərinə uyğunluğunu yoxlamaq üçün daxili qanunvericiliyin sistematik qiymətləndirilməsində mərkəzi rol oynamalıdır.

Bundan əlavə, süni intellekt sistemləri üçün milli audit və nəzarət mexanizmləri zərərli uyğunsuzluq hallarından qorunmalıdır. Nəhayət, özəl qurumlar ictimai maraqlara təsir edən dövlət sektoru üçün getdikcə kritik rəqəmsal infrastruktur təmin etdikcə, onlar bu prinsiplərə və prioritetlərə uyğun olaraq öz texnologiyalarını dizayn, inkişaf etdirmə və həyata keçirmələrini təmin etmək üçün məsuliyyət daşıyırlar", - deyə o bildirib.