Bakı, 22 avqust — Azadmedia.az

Azərbaycanın qələbəsinin Dünya birliyi və Beynəlxalq aləm qəbul edilməsi

Azərbaycanın 2020-ci ildə qazandığı Böyük Qələbə təkcə hərbi-siyasi yox, həm də beynəlxalq əhəmiyyətli hadisədir. 30 ilə yaxın davam edən işğal, 1 milyondan çox qaçqın və məcburi köçkün problemi, beynəlxalq hüququn pozulması dünyada ciddi narahatlıq doğursa da, sülh yolu ilə problemin həlli mümkün olmadı. Azərbaycan öz gücü ilə torpaqlarını azad etdikdən sonra bütün dünya yeni reallıqları qəbul etməyə məcbur oldu. Bu qələbə beynəlxalq münasibətlər sistemində mühüm dönüş nöqtəsi oldu. Azərbaycanın qələbəsi ilə BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə qəbul etdiyi 4 qətnamə faktiki olaraq icra edildi. Bu sənədlərdə Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğal olunmuş torpaqlardan çıxarılması tələb olunurdu, lakin uzun illər kağız üzərində qalırdı.
Azərbaycan isə 44 gün ərzində bu qətnamələrin icrasını təmin etdi. Bu, beynəlxalq hüququn güclü dövlətlər tərəfindən necə həyata keçirilə biləcəyinə nümunə oldu. Müharibə dövründə və ondan sonrakı mərhələdə dünyanın aparıcı dövlətləri Azərbaycanın mövqeyini qəbul etdilər. Türkiyə açıq və qətiyyətli şəkildə Azərbaycanın yanında olduğunu bildirdi. Qardaş ölkənin siyasi, diplomatik dəstəyi qələbəmizdə mühüm rol oynadı. Rusiya müharibənin son mərhələsində vasitəçi kimi çıxış etdi və kapitulyasiya sənədinin imzalanmasına nail oldu. Avropa İttifaqı və ABŞ münaqişənin sülh yolu ilə həllini dəstəklədiklərini bəyan etdilər və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdıqlarını bir daha təsdiqlədilər. Çin, Pakistan, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı və Qoşulmama Hərəkatına üzv dövlətlər də Azərbaycanın qələbəsini ədalətin bərpası kimi qiymətləndirdi. Qoşulmama Hərəkatı Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü hər zaman dəstəkləyib.
Müharibədən sonra təşkilat çərçivəsində qəbul edilən sənədlərdə Azərbaycanın mövqeyi tam əksini tapdı. İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı da Azərbaycanın haqq işini müdafiə edərək, Ermənistanın təcavüzkar siyasətini pislədi. Avropa Şurası Parlament Assambleyasında keçirilən müzakirələrdə Ermənistanın işğalçı siyasəti tənqid edildi. Bütün bunlar Azərbaycanın diplomatik uğurlarının göstəricisi idi. Azərbaycanın qələbəsi ilə Cənubi Qafqazda yeni reallıqlar yarandı. Artıq regionda güc balansı dəyişdi, Ermənistan işğalçı ölkə statusunu itirdi. Azərbaycan isə qalib dövlət kimi həm siyasi, həm də iqtisadi nüfuzunu artırdı. Yeni reallıqlardan ən mühümü Zəngəzur dəhlizi ideyasının gündəmə gəlməsi oldu. Bu dəhliz Azərbaycanın Naxçıvanla quru əlaqəsini bərpa etməklə yanaşı, Türkiyəni də Mərkəzi Asiya və digər türk dövlətləri ilə birləşdirir. Bu, təkcə regional deyil, həm də qlobal iqtisadi layihə kimi qiymətləndirilir. Müharibədən əvvəl Ermənistan öz təbliğat maşını ilə dünyada saxta təsəvvürlər yaratmışdı. Lakin 44 günlük müharibə zamanı Prezident İlham Əliyevin beynəlxalq mediaya verdiyi müsahibələr, Azərbaycanın haqq səsini dünyaya çatdırması informasiya müharibəsində dönüş yaratdı. BBC, CNN, Al Jazeera, Euronews kimi nüfuzlu media orqanlarında Azərbaycan mövqeyi daha geniş şəkildə işıqlandırıldı. Qələbədən sonra beynəlxalq ictimaiyyət Azərbaycanın azad edilmiş ərazilərdə həyata keçirdiyi bərpa və quruculuq işlərini yaxından izləyir. “Ağıllı kənd” layihələri, beynəlxalq şirkətlərin iştirakı ilə infrastrukturun bərpası, yeni hava limanlarının inşası dünya tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Bu, Azərbaycanın yeni reallıqları qəbul etdirdiyinin ən bariz göstəricisidir. Dünya birliyinin qəbul etdiyi əsas həqiqətlər bunlardır: Qarabağ Azərbaycan torpağıdır; Ermənistan işğalçı siyasətinin iflası ilə barışmalı oldu; Azərbaycan regionda yeni əməkdaşlıq imkanları yaradan qalib dövlətdir; qələbə beynəlxalq hüququn gücünü və ədalətin bərpasını təsdiqlədi. Beləliklə, dünya birliyi Azərbaycanın qələbəsini qəbul etməklə yanaşı, regionda yaranmış yeni reallıqlarla da barışdı. Artıq heç bir beynəlxalq təşkilat və ya dövlət Qarabağın statusu barədə müzakirə aparmır. Əksinə, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü şübhəsiz qəbul olunub.

Vəsilə Əliyeva- Masallı rayonu Hacıtəpə kənd tam orta məktəbin müəllimi