Yuxu çatışmazlığı onurğa beyni mayesinin hərəkətindəki dəyişikliklər səbəbindən qısamüddətli diqqət çatışmazlığına və yaddaş pozğunluğuna səbəb ola bilər. Massaçusets Texnologiya İnstitutunun alimləri belə bir nəticəyə gəldilər. Nəticələr Nature Neuroscience (NatNeuro) jurnalında dərc olunub.
Çatışmazlıqla nə baş verdiyini yoxlamaq üçün alimlər 26 könüllünün iştirakı ilə bir araşdırma apardılar. Subyektlər yuxusuz bir gecədən və tam istirahətdən sonra iki dəfə müayinə edildi. Təcrübə zamanı iştirakçılar diqqət tapşırıqlarını yerinə yetirdilər, eyni zamanda funksional MRT (maqnit rezonans görüntüləmə) və EEG (beynin elektrik aktivliyinin müayinəsi) edildi. Nəbz, tənəffüs və bəbək reaksiyası da qeyd edildi.
Gözlənildiyi kimi, bütün gecə yatmayan iştirakçılar daha çox səhv etdilər və siqnallara daha yavaş reaksiya verdilər. Tədqiqatçılar yuxusuz bir gecədən sonra diqqətin itirildiyi anlarda beyindən onurğa beyni mayesinin axdığını aşkar etdilər. Normalda bu proses yuxu zamanı başlayır və beynin məhsul metabolizmasından təmizlənməsinə kömək edir.
"Yuxu çatışmazlığı ilə onurğa beyni mayesi oyaqlıq zamanı hərəkət etməyə başlayır. Bu, qısamüddətli diqqətin itirilməsinə səbəb olur", - deyə MIT-in Elektrik Mühəndisliyi və Kompüter Elmləri kafedrasının dosenti Laura Lewis izah etdi.
Tədqiqatçıların fikrincə, belə bir mexanizm kompensasiyaedici ola bilər. Çünki beyin yuxuya xas olan təmizlənmə proseslərini qismən bərpa etməyə çalışır, lakin bunu diqqətin azalması səbəbindən edir.
Deyə bilərik ki, beynin istirahətə o qədər ehtiyacı var ki, yuxuya bənzər bir vəziyyətə keçmək məcburiyyətində qalır.
Mətndə səhv var? Onu siçanla seçin və Ctrl+Enter düyməsini basın.