27 sentyabr – Böyük Zəfərin başlanğıcı -

İkinci Qarabağ müharibəsində əldə edilən parlaq Zəfərə və ölkəmizin ərazi bütövlüyü və suverenlyinin tam bərpasına gətirib çıxaran yol 2020-ci ilin 27 sentyabr tarixindən başlamışdır.


Qatı millətçilik ideyalarını rəhbər tutan, ölkəmizə qarşı ərazi iddiaları irəli sürən Ermənistanın təcəvüzü nəticəsində 30 ilə yaxın bir müddətdə Azərbaycan torpaqları işğal edilmiş, yaşayış məntəqələri dağıdılmış, dinc əhali amansızcasına qətlə yetirilmişdir. Bu sırada Xocalı soyqırımı öz xüsusi qəddarlığı ilə seçilir. 1992-ci il fevralın 26-da Ermənistan hərbi birləşmələri 7 min əhalisi olan Xocalı şəhərində ən ağır beynəlxalq cinayət olan soyqırımı törətmişlər. Xocalı soyqırımı zamanı 613 nəfər, o cümlədən 106 qadın, 63 azyaşlı uşaq, 70 qoca öldürülmuş, 8 ailə tamamilə məhv edilmiş, 25 uşaq hər iki valideynini, 130 nəfər valideynlərindən birini itirmiş, 1000 nəfər müxtəlif yaşlı dinc sakin əlil olmuşdur.
Təcavüz nəticəsində bir milyondan çox azərbaycanlı qaçqın və məcburi köçkün həyatı sürməyə vadar edilmışlər, həmçinin ölkəmizin iqtisadiyyatına və mədəni irsinə qenişmiqyaslı ziyan vurulmuşdur.


Burada təkcə bir faktı qeyd etmək kifayətdir. BMT-nin Qarabağla əlaqədar qəbul etdiyi dörd qətnamədə ölkəmizin suverenliyi və ərazı bütövlüyünün təsdiq olunmasına baxmayaraq, 14 mart 2008-ci ildə BMT-nin Baş Assambleyası tərəfindən “Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində vəziyyət” adlanan 62/243 saylı qətnamənin qəbul edilməsi zamanı Minsk qrupunun həmsədr dövlətlərinin təmsilçiləri bu əhəmiyyətli sənədin əleyhinə səs vermişlər.

Ermənistanın destruktiv mövqeyi münaqişənin dinc yolla həllinə imkan verməmişdir və ardı-arası kəsilməyən təxribatlar nümayiş etdirirdi ki, mənfur qonşularımız işğalçılıq siyasətini davam etdirməkdə israrlıdırlar. 2020-ci il 27 sentyabr tarixində atəşkəs rejimini kobud şəkildə pozan erməni tərəfi ordumuzun mövqelərinə intensiv zərbələr endirməklə yanaşı Tərtər, Ağdam, Füzuli və Cəbrayıl rayonlarının yaşayış məntəqələrini də artilleriya atəşinə tutdu. Belə bir şəraitdə hərbi təxribatın dəf edilməsi məqsədilə Azərbaycan Ordusu bütün cəbhə boyu əks-hücuma keçməli oldu. Uğurlu əməliyyatların nəticəsi olaraq noyabrın 9-dək 5 şəhər, 4 qəsəbə və 286 kənd işğaldan azad edilib. Cəbrayıl şəhəri və rayonun 90 kəndi, Füzuli şəhəri və rayonun 53 kəndi, Zəngilan şəhəri, rayonun Mincivan, Ağbənd, Bartaz qəsəbələri və 52 kəndi, Xocavənd rayonunun Hadrut qəsəbəsi və 35 kəndi, Tərtər rayonunun 3 kəndi, Qubadlı şəhəri və rayonun 41 kəndi, Xocalı rayonunun 9 kəndi, Şuşa şəhəri, Laçın rayonunun 3 kəndi, həmçinin Ağdərə və Murovdağ istiqamətlərində bir neçə strateji yüksəklik, Zəngilanda isə Bartaz, Sığırt, Şükürataz yüksəkləri və daha 5 adsız yüksəklik azad olundu. 44 günlük Vətən müharibəsindən sonrakı 20 gün ərzində 3 rayon – noyabrın 20-də Ağdam, noyabrın 25-də Kəlbəcər, dekabrın 1-də isə Laçın Azərbaycana təhvil verildi. 2022-ci avqustun 26-da Laçın şəhəri, Zabux və Sus kəndləri nəzarətə götürüldü. Bununla da üçtərəfli Bəyanata uyğun olaraq, Ağdam, Kəlbəcər və Laçın rayonlarının sülh yolu ilə qaytarılması prosesi yekunlaşdı.


Azərbaycanın bu tarixi qələbəsi milli iradə və milli ləyaqət təntənəsi kimi əbədi olaraq xalqımızın yaddaşında həkk olunmuşdur.