Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY, kuruluşundan bu yana, Türk kültürünü tanıtmak ve katkılar saülamak amacıyla, çeşitli ülkelerde düzenlediği geniş katılımlı uluslararası sempozyumlar serisini sürdürmektedir.

Bu bağlamda, İstanbul Üniversitesi (İÜ) ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) işbirliğiyle düzenlenen “Köktürk Uygur ve Kırgız Kağanlıklarının Dünya Uygarlığına Katkıları” konulu uluslararası sempozyum, 4-5 Mayıs 2023 günleri İÜ Rektörlüğü Mavi Salon’da gerçekleştirildi.

Sempozyumun açılış konuşmalarını yapan İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Alkan ve TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, sempozyumun Türk tarihine sağlayacağı katkılar açısından önemini anlattılar.

TARİH BİLİMİNİN ORTAK BİR GELECEĞİN İNŞASINDAKİ ÖNEMİ

“Köktürk Uygur ve Kırgız Kağanlıklarının Dünya Uygarlığına Katkıları” konulu uluslararası sempozyumun açılış konuşmasını yapan İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Alkan, sempozyumun Türk tarihine ışık tutması bakımından önemli olduğunu vurgulayarak özetle şöyle dedi:

“Bugün burada alanında uzman hocalarımızla, başarılarıyla gurur duyduğumuz Köktürk, Kırgız ve Uygur Kağanlıkları hakkında değerli bilgiler öğreneceğiz. Bilindiği üzere tarih bilimi en yalın ifadesi ile toplumların geçmişteki yaşayışlarını meydana getirdikleri kültür ve medeniyetlerini yer ve zaman göstererek neden-sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayandırarak objektif olarak inceleyen bir bilimdir.”

Sempozyumun düzenlenmesinde katkısı olan herkese teşekkürlerini ileten ve tarih biliminin geleceğin şekillendirilmesindeki rolüne ve önemine dikkat çeken Prof. Dr. Alkan, “Tarih bilimi hayatın, istikrarın, milli değerlerin, ortak bir geleceğin inşasında önemli bir yere sahiptir. Bu yönüyle tarih bizlere toplumların gelecekleri adına da ilgili önemli bilgiler sunmaktadır. Günümüzün en önemli silahının bilgi olduğu gerçeğinden de hareketle geçmişin bilgilerini yeni nesillere aktaracak siz değerli akademisyenlerimize ve katılımcılarımıza teşekkür ediyorum” dedi.

SULTAN RAEV: “TÜRKSOY, TÜRK DÜNYASI’NA IŞIK TUTMAYA DEVAM EDECEK”

İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Alkan’ın ardından kürsüye gelen TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev de, böyle önemli bilimsel etkinliklerin Türk Uygarlıklarının dünya uygarlığına olan katkılarını duyurmada önemli bir rolü olacağını belirttiği konuşmasında şunları söyledi:

Sayın Rektörüm, Değerli Hocalarım ve Sevgili öğrencilerim,

Bugün bizleri bir araya getiren ‘Köktürk, Uygur ve Kırgız Kağanlıklarının Dünya Uygarlığına Katkıları Uluslararası Sempozyumu’ vesilesiyle herkesi saygı ve sevgi ile selamlıyorum!

Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra Türkiye’de ilk kez, Köktürkler ve Uygurlar gibi devlet kuran ve eski Türk harfli yazıtlar bırakan Yenisey Kırgızları ve kurdukları devleti de konu alan böylesi bilimsel bir etkinlik gerçekleştirilmekte, akademik bir şölen düzenlenmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı’nın 30. kuruluş yıl dönümlerinin kutlandığı bu yıl TÜRKSOY olarak, 570. kuruluş yılını idrak ettiğimiz İstanbul Üniversitesi ile iş birliğinde yukarıda bu sempozyuma ev sahipliği yapmaktan onur duymaktayız.

Bu önemli sempozyumun katılımcıları tarafından sunulacak bildiriler şüphesiz ki atalarımız olan eski Türkler tarafından geliştirilen kültüre ve kurulan devlet yapılarına bir kez daha dikkatlice bakmamızı sağlayacak, yeni yorumlar, yeni çözümlemelere vesile olacak ve dünya kamuoyuna kadim Türk uygarlığının dünya medeniyetine katkılarının tekrardan duyurulmasına katkıda bulunacaktır.

Burada sunulacak bildirileri TÜRKSOY olarak bir kitap halinde neşredeceğiz ve bildiri sahiplerine elektronik olarak göndereceğiz, ayrıca matbu olarak bu eserin Türkiye’nin önemli kütüphanelerinde yer almasını sağlayacağız.

Türk kültürünü dünyaya tanıtma misyonunu beş kıtada başarılı sürdüren Uluslararası TÜRKSOY Teşkilatı olarak biz, bundan sonra da Türk Dünyasını birleştiren kültür, tarih ve ortak köklere ışık tutacak faaliyetlere ağırlık vermeye devam edeceğiz.

Böylece genç kuşaklarımız, büyük devletler kuran, yazılı tarih bırakan ve güçlü kültürün tohumlarını eken ulu atalarını tanıdıkça daha çok gurur duyacak, daha büyük başarılar için kendilerinde güç bulacaklardır.

‘Köktürk, Uygur ve Kırgız Kağanlıklarının Dünya Uygarlığına Katkıları Uluslararası Sempozyumu’ esen ve uğurlu olsun!

Çok sağolun, varolun!”

TARİHÇİLER NELER DEDİLER?

Açılış konuşmalarının ardından geçilen sempozyumun Köktürk Kağanlığı başlıklı birinci oturumunda; Prof. Dr. Ahmet Taşağıl “Göktürklerin Türk Dünyası Tarihindeki Yeri ve Önemi”, Prof. Dr. Kürşat Yıldırım “Cihanşümul Devlet Anlayışı ve Göktürkler”, Prof. Dr. Dinçer Koç “Türk Kağanlığında Tarih Şuuruna Dair Bazı Misaller”, Prof. Dr. Ferruh Ağca “Tonyukuk Yazıtında Konuşma Diline Dair Tanıklar” başlıklı konuşmalarını gerçekleştirdi.

SEMPOZYUMUN İKİNCİ GÜNÜNÜN KONUSU: UYGUR KAĞANLIĞI

5 Mayıs günü gerçekleştrilen sempozyumun Uygur Kağanlığı başlıklı ikinci gününde; Prof. Dr. Ablet Kamalov “Presentism in Historiography: Contested History of the Uyghur Kaghanate”, Prof. Dr. Konuralp Ercilasun “Bozkır Medeniyetinde Uygur Devri”, Prof. Dr. Tyntchtykbek Tchoroev (Tınçtık Çorotekin) “Eski ve Erken Orta Çağ Kırgız Devletçiliğinin İlk Aşamaları”, Doç. Dr. Ömer Kul “Mehmet Emin Buğra’nın El Yazması Şarkı Türkistan Tarihi Adlı Eserinde Uygur Kağanlığı”, Doç. Dr. Münevver Ebru Zeren “Uygurların Dünya Dinlerinden Maniheizm ve Budizm’e Katkıları”, Dr. Öğr. Üyesi Ali Ahmetbeyoğlu “Uygurların Türk Tarihi ve Medeniyeti Açısından Önemi”, Dr. Timur B. Devletov “Yenisey Kırgızlarında Şamanik Cenaze Ritüelleri Bağlamında Mezar Eşyalarının Tahrip Edilme Geleneği” başlıklı konuşmalarını gerçekleştirdi.

Sempozyum, katılımcılara teşekkür belgelerinin verilmesi ve soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.