Tianjin Normal Universitetinin çinli alimləri TikTok və digər onlayn platformalarda məcburi olaraq qısa videolara baxmağın insan beyninin vəziyyətinə təsirini araşdırıblar. Mütəxəssislər sinir dövrələrinin fəaliyyətində və beyin toxumasının strukturunda belə məzmuna aludəçiliklə bağlı dəyişikliklər aşkar ediblər. Tədqiqat NeuroImage elmi jurnalında dərc olunub.

Qısa video asılılığı qısa, fərdiləşdirilmiş video məzmunun nəzarətsiz istehlakı ilə xarakterizə olunur. Bu davranış modeli mənfi fiziki, psixoloji və sosial nəticələrlə, o cümlədən yuxunun pozulması, emosional tənzimləmənin pozulması, diqqət və yaddaşın pozulması ilə əlaqələndirilir.

Yeni tədqiqatda 17-30 yaş arası 111 tələbə iştirak edib, onların hamısı TikTok kimi qısa formalı video platformaların daimi istifadəçiləri olub. Bütün könüllülər nevroloji və psixiatrik pozğunluqlar üçün diqqətlə yoxlanıldı.

Qısa video asılılığının nevroloji aspektlərini öyrənmək üçün alimlər MRT taramalarından istifadə edərək beyin görüntüləmə məlumatlarını toplayıblar.

Tədqiqatçılar qısa videolara daha çox aludə olan insanların beyinlərində struktur və funksional anormallıqlar aşkar ediblər. Bu iştirakçılar mükafatların işlənməsi, qərarların qəbulu və emosional tənzimləmə ilə məşğul olan bölgə olan orbitofrontal korteks və beyincikdə artan boz maddə həcmini nümayiş etdirdilər.

Tədqiqatçılar həmçinin dorsolateral prefrontal korteks, posterior singulat korteks, temporal qütb və beyincik də daxil olmaqla bir neçə bölgədə artan sinir fəaliyyətini müşahidə etdilər. Bu sahələr qərar qəbul etmə, özünə istinad edən düşüncə və emosional tənzimləmə ilə məşğul olur.

Bu bölgələrdə artan aktivlik qısa videolara aludəliyin həm beynin mükafat sisteminə, həm də diqqət və emosiyaları tənzimləmək qabiliyyətinə təsir edə biləcəyini göstərir. Məsələn, bu, zəif bilişsel nəzarəti əks etdirə bilər, arxa singulat korteksin iştirakı isə qısa videolarda görülən digərləri ilə daimi müqayisə kimi həddindən artıq aktiv özünə istinad proseslərini göstərir.

Tədqiqat həm də qısa videolara aludəçiliklə əlaqəli psixoloji amil kimi paxıllığın rolunu üzə çıxarıb. Paxıllıq səviyyəsi daha yüksək olan iştirakçılar videoya kompulsiv baxdıqlarını bildirmə ehtimalı daha yüksək idi.

Kəşf, inkişaf etməkdə olan yeniyetmə beyninin sosial şəbəkələrdəki video məzmuna aludəçiliklə əlaqəli davranış nümunələrinə qarşı həssaslığını bir daha göstərdi.