Dövlət Departamenti ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyində (USAİD) xarici siyasətin administrasiyanın “Öncə Amerika” gündəliyinə uyğunlaşdırılması səyləri çərçivəsində prezident Donald Trampın dövlət katibi Marko Rubioya tapşırdığı islahatların birinci mərhələsinin nəticələrini açıqlayıb.
Departamentin rəsmi nümayəndəsinin yaydığı bəyanatda bildirilir ki, Dövlət Departamenti xarici yardımın göstərilməsi ilə bağlı ümumi məbləği 15,9 milyard dollardan çox olan 9100-dən çox qrantı qiymətləndirib. Bu barədə Amerikanın Səsi xəbər verir.
15 günlük iş zamanı təxminən 4,4 milyard dollar dəyərində 4100-dən çox qrant ləğv edilməli kimi təsnif edildi ki, bu da qrant maliyyələşdirməsinin 28% azalması deməkdir.
USAİD-in məlumatına görə, cəmi 58,2 milyard dollar məbləğində 6200 çoxillik qrant qalıb. USAİD-in rəhbərliyi altında aparılan araşdırma başa çatdıqdan sonra, o cümlədən şəxsən Rubio tərəfindən nəzərdən keçirilən tranşlar, ümumilikdə 54 milyard ABŞ dolları dəyərində 5800-ə yaxın qrant ləğv edilməli kimi təsnif edilir və bu, maliyyələşmənin 92% azalmasına səbəb olur.
Dövlət katibi Marko Rubio Dövlət Departamentində və USAİD-də “vergi ödəyicilərinin dollarlarının Amerikanın təhlükəsizliyini gücləndirmək, gücləndirmək və çiçəklənməsi üçün istifadə edildiyini” təmin etmək üçün 90 günlük xarici yardımın nəzərdən keçirilməsinə rəhbərlik etmişdir.
Hərtərəfli araşdırmanı təmin etmək üçün Dövlət Departamenti və USAİD qrantların, müqavilələrin və digər maliyyələşdirmənin ödənilməsini dayandırıb. Bu fasilə yardımın müəyyən kateqoriyalarına – təcili ərzaq yardımına, həyati xilas edən humanitar yardıma və s. aid deyil.
Proqramlar Dövlət Katibinin təşəbbüsü ilə fərdi baxışlar nəticəsində ləğv edilib və ya dayandırılıb.
Federal hakim bu prosesə müdaxilə edərək, Dövlət Departamentindən və USAİD-dən fasiləyə son qoymağı, dayandırmanı aradan qaldırmağı və vergi ödəyicilərinin vəsaitlərini nəzərdən keçirilən proqramlara xərcləməyə davam etməyi tələb edib. Cavab olaraq, Dövlət Departamenti və USAİD proqram qiymətləndirmələrini dərhal başa çatdıraraq bəzi proqramların dayandırılmasını aradan qaldırıb, digərlərini isə dayandırılmaqda davam edir.
Dövlət Departamenti 4,4 milyard dollar məbləğində qrantların ləğv edilməsini müəyyən edib, bəyanatda deyilir.
Dövlət Departamentinin bəyanatında deyilir: “Bu ağıllı tədbirlər agentliklərə, eləcə də onların müqavilə və qrant işçilərinə diqqəti qalan proqramlara yönəltməyə, səmərəliliyin artırılması üçün əlavə imkanlar tapmağa və sonrakı proqramları administrasiyanın Amerikanın birinci prioritetləri ilə daha sıx uyğunlaşdırmağa imkan verəcək”.
USAID-in ərzaq yardımı, HİV, vərəm və malyariyanın müalicəsi üçün mühüm tibbi ləvazimatlarla təmin edilməsi, həmçinin Livan, Haiti, Venesuela, Kuba və digər ölkələrə kritik dəstək də daxil olmaqla kritik proqramları davam etdirdiyi bildirilir.
İşin növbəti mərhələsində Dövlət Departamenti və USAİD Konqreslə məsləhətləşərək, digər ölkələrə yardım göstərmək sistemində islahatlara başlayacaq.
Bundan əlavə, USAID USAID-in yerinə yetirilməmiş hər bir öhdəliyinin fərdi təhlilini aparıb və ABŞ-ın milli maraqlarına cavab vermədiyi hallarda yardımı dərhal dayandırıb, mesajda vurğulanır.
“USAID Amerika vergi ödəyicilərinə daha yaxşı xidmət edəcək “Birinci Amerika” prinsipi çərçivəsində xarici yardımın göstərilməsinə yeni vurğuya uyğun olaraq, Katib Rubionun qorunmaq üçün prioritetlər kimi müəyyən etdiyi qalan qrant və proqramların icrasını davam etdirməyə tam sadiqdir”, - sənəddə vurğulanır.
Dövlət Departamentinin bəyanatında deyilir: "Bu səylər həqiqi humanitar yardımın göstərilməsi ilə vergi ödəyicilərinin dollarlarından Amerikanın daxildə və xaricdə maraqlarını inkişaf etdirmək üçün ağıllı şəkildə istifadə etmək zərurəti arasında balans yaradacaq".